Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

Heelal

Een seconde na de oerknal

DoorSaad el Morabit en Fabian Zimmer
12 min

De kosmische achtergrondstraling geeft ons een beeld van het heelal toen het ‘slechts’ 380.000 jaar oud was. Het PTOLEMY-project probeert aan de hand van neutrino’s om nog veel verder terug te kijken, tot aan één seconde na de oerknal.

Heelal

IJsberen in de matrix

DoorSuzanne Bintanja
4 min

Als je weleens met het vliegtuig naar een verre bestemming bent geweest, heb je misschien opgemerkt dat de kortste route geen rechte lijn volgt op een landkaart. Het vliegtuig volgt een zogeheten geodetisch pad. Op YouTubekanaal Dialect wordt uitgelegd wat dat precies inhoudt.

Heelal

Dark matter spikes: revenge of the baryons

DoorRenske Wierda
18 min

QU-redacteur Renske Wierda behaalde recent haar mastertitel. In haar scriptie bestudeerde Renske de verdeling van donkere materie rond zware objecten zoals zwarte gaten. De toolbox die ze daarvoor ontwikkelde kan nuttig zijn om met toekomstige detectoren donkere materie waar te nemen.

Heelal

Hoelang duurt een val door de aarde?

DoorJeremy van der Heijden
8 min

In het beroemde boek ‘Reis naar het middelpunt van de aarde’ schrijft Jules Verne over een fictieve ontdekkingstocht naar het punt midden in de aarde. Stel je voor dat je daadwerkelijk dwars door de aarde valt, hoelang duurt het dan om de andere kant te bereiken?

Geen categorie

Misleidende patronen

DoorAlexander Van Spaendonck
12 min

1, 2, 4, 8, 16… Wat is het volgende getal? Misschien niet wat je verwacht: in de wis- en natuurkunde kom je soms misleidende patronen tegen!

Deeltjes

Een unificatietheorie van de wiskunde

DoorMarcel Vonk
2 min

Net als natuurkundigen zoeken ook wiskundigen binnen hun vakgebied naar unificatie – een zoektocht die het Langlands-programma heet. Juist dat programma heeft weer allerlei interessante gevolgen voor de natuurkunde. YouTubekanaal Numberphile maakte er een mooie video over.

materialen
Materie

Levende materialen gloeien onder druk

DoorMarcel Vonk
4 min

Een team van onderzoekers heeft zachte maar duurzame materialen ontwikkeld die gloeien wanneer ze worden blootgesteld aan mechanische spanning zoals samendrukken, uitrekken of draaien. Het werk is geïnspireerd door bioluminiscente golven in de oceaan.

Heelal

Dimensie-analyse en zwarte gaten

DoorPim van den Heuvel
12 min

Dimensie-analyse: een wiskundig trucje dat in de natuurkunde enorm behulpzaam is. Zo kun je, zonder ingewikkelde berekeningen te doen, er van alles mee leren over bijvoorbeeld zwarte gaten.

hyperbolisch vlak
Heelal

Hemelse holografie

DoorBoris Post
10 min

Het klinkt als een sciencefictionboek of een magische praktijk: “hemelse holografie.” Toch is celestial holography, de zoektocht naar een theorie van quantumzwaartekracht in onze eigen ruimtetijd, een boeiend en opkomend onderzoeksgebied in de theoretische natuurkunde.