bhmerger2.jpg
Geen categorie

Samensmeltende zwarte gaten en het Kozai-effect

DoorHuibert het Lam
10 min

Sinds ruim een jaar zijn astronomen in staat om met behulp van zwaartekrachtsgolven het samensmelten van zwarte gaten te bestuderen. Maar waarom smelten zwarte gaten samen en blijven ze niet voor altijd rondjes om elkaar heen draaien?

belttrick1.png
Geen categorie

Spin: de truc van Dirac

DoorMarcel Vonk
6 min

Pak een willekeurig voorwerp dat voor je op tafel staat, en draai het 360 graden rond.De eindsituatie zal exact gelijk zijn aan de beginsituatie. Maar is het werkelijk voor alle objecten in de natuur zo dat 360 graden draaien ze niet verandert?

quantumnose.jpg
Geen categorie

Qantummechanica… in je neus?

DoorMarcel Vonk
2 min

Hoe werkt ons reukorgaan? Verrassend genoeg weten we dat niet precies, maar de nodige theorieën zijn er wel over. In één van die theorieën speelt de quantummechanica een cruciale rol.

graphen.jpg
Materie

Een wonder in je potlood

DoorJans Henke
6 min

In 2010 kregen Andre Geim en Konstantin Novoselov de Nobelprijs omdat ze met plakband een laag koolstof hadden geïsoleerd van maar één atoom dik: grafeen. Hoe kan een materiaal dat in elke potloodpunt voorkomt Nobelprijswaardig zijn?

liquidhelium_sq.jpg
Geen categorie

Door meten tot weten in het ultrakoude

DoorWatse Sybesma
4 min

In het begin van de 20e eeuw was Leiden de koudste plek op aarde – niet vanwege de weersomstandigheden, maar omdat Heike Kamerling Onnes daar onderzoek deed naar natuurkunde bij extreem lage temperaturen.

bulletcluster_small.jpg
Geen categorie

Hoe kwam donkere materie over het voetlicht?

DoorMarcel Vonk
2 min

Promovendus Jaco de Swart, astrodeeltjesfysicus Gianfranco Bertone en wetenschapshistoricus Jeroen van Dongen werken samen in een project waarin onderzoek wordt gedaan naar de vraag ‘how dark matter came to matter’. Hun eerste resultaten zijn onlangs gepubliceerd in Nature Astronomy.

1024px-franekerplanetarium.jpeg
Heelal

Een wolkammer en het einde van de wereld

DoorGerben Oling
6 min

In 1744 dreigde in Friesland de wereld te vergaan. Planeten zouden op elkaar botsen, het einde der tijden was nabij. Gelukkig hielden sommigen het hoofd koel, waaronder Eise Eisinga, wolkammer te Franeker. Deze bijzondere amateurwetenschapper bouwde in zijn woonkamer in zeven jaar een planetarium dat zijn gelijke niet kent.

verlinde, milgrom, MOND, emergente zwaartekracht
Geen categorie

Kritiek op Verlindes zwaartekrachttheorie

DoorManus Visser
8 min

Erik Verlindes nieuwe theorie van zwaartekracht blijft de gemoederen in de wetenschap bezighouden. Naast lovende woorden is er ook commentaar, met name over de toepasbaarheid van de centrale formule. Manus Visser beschrijft de recente kritiek en de stand van zaken in de discussie.

magnonicblackhole.jpg
Geen categorie

Zwarte gaten in het laboratorium

DoorWatse Sybesma
4 min

Als het zo hard waait dat je op je fiets niet meer vooruit komt, bevind je je – waarschijnlijk zonder het te beseffen – in een grove analogie van een zwart gat. In het laboratorium kunnen nog veel betere analogieën gemaakt worden. Wat kunnen we van zulke “kunstmatige zwarte gaten” leren?