Auteur

Jans Henke

53 artikelen
Heelal

Hoe groot is ons zonnestelsel?

DoorJans Henke
10 min

Toen Voyager 1 in 1990 een foto van de Aarde maakte, leek onze thuiswereld niet meer is dan een klein lichtblauw stipje. De Voyagers hebben inmiddels het zonnestelsel verlaten – maar hoe groot is het zonnestelsel eigenlijk?

Materie

Zonnebrandcrème op hoogte: de ozonlaag

DoorJans Henke
8 min

Dat we kunnen genieten van het zonnige weer hebben we te danken aan moleculen hoog in de atmosfeer: ozon. Zonder de beschermende ozonlaag zou straling van de zon erg schadelijk zijn voor onze gezondheid. Wat is ozon precies, en wat doet de ozonlaag voor ons?

20200221_twistedgraphene.png
Materie

Twistronics: elektronica met een twist

DoorJans Henke
10 min

In maart 2018 kondigde een onderzoeksgroep van MIT aan dat het ze gelukt was om twee lagen van grafeen – een metaal van één atoom dik – te veranderen in een isolator of zelfs een supergeleider. Het gevolg was een explosie van onderzoek in een heel nieuwe onderzoeksrichting: twistronics.

20200121_spent-fuel-pool.jpg
Materie

Hoe (on)veilig is nucleair afval?

DoorJans Henke
10 min

Nucleair afval bestaat uit de radioactieve bijproducten van kernreactoren, de productie van kernwapens en nucleaire geneeskunde. Er is vooralsnog geen goede oplossing voorhanden voor het nucleair afvalprobleem. Wat zijn de gevaren van nucleair afval, en hoe gaan we hiermee om?

20191122_louis_neel_1970.jpg
Materie

Louis Néel: meester van het magnetisme

DoorJans Henke
14 min

Nobelprijswinnaar Louis Eugène Félix Néel (22 november 1904 – 17 november 2000) ontdekte twee nieuwe soorten magnetisatie, redde op een slimme manier honderden levens tijdens de Tweede Wereldoorlog, en was een grondlegger van de studie van paleomagnetisme. Vandaag, precies 115 jaar na zijn geboortedag, blikken we terug op zijn lange lijst van prestaties.

Heelal

Is de aarde een bolvormige koe?

DoorJans Henke
10 min

Theoretisch natuurkundigen houden van vereenvoudigde modellen waarmee ze de essentiële fysica van een probleem kunnen beschrijven. Als grap zeggen we dat we dingen kunnen berekenen, zolang we aannemen dat het gaat om een bolvormige koe in een vacuüm. Bij al die benaderingen moeten we echter wel oppassen: soms zijn de details juist belangrijk!

neon_lidardata.jpg
Materie

Lasers: ook voor archeo- en ecologen

DoorJans Henke
10 min

Lasers ontstonden uit natuurkundig onderzoek, maar zijn tegenwoordig ook onmisbaar in andere takken van de wetenschap. Zo helpen ze archeologen met het vinden van verborgen steden, en ecologen met het op afstand toezicht houden op begroeiing.

20190823_apollo11_lrrr_crop.jpg
Materie

Lasers: van hier tot de maan

DoorJans Henke
10 min

Lasers, in het dagelijks leven te vinden in supermarktscanners en lichtshows, zijn een resultaat van onze kennis van de quantummechanica. Een belangrijke toepassing van lasers is LiDAR, een techniek waarmee je lange afstanden heel precies kunt meten – zelfs tot de maan!

20190607_druppelfoto.jpg
Materie

Leidenfrost-effect: meer dan zwevende druppels

DoorJans Henke
10 min

Als je druppels water in een pan gooit die heet genoeg is, zul je iets merkwaardigs zien: de druppels lijken wel over de bodem van de pan heen te zweven! Dit verschijnsel heet het Leidenfrost-effect, en je kan er verrassend veel leuke dingen mee doen.