Auteur

Jans Henke

53 artikelen
Een foto van de aarde, genomen van de ISS, waarin de atmosfeer en bliksem te zien is
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Het grootste elektrische circuit op aarde

DoorJans Henke
Deel 3
10 min

De elektrificatie van wolken leidt niet alleen tot bliksem en Transient Luminous Events, het vormt ook de belangrijkste ‘batterij’ voor het luchtelektrische circuit: een elektrisch netwerk zo groot als de hele aardbol!

Een foto van dansende rode sprites
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Bliksem boven de wolken?

DoorJans Henke
Deel 2
16 min

Enkele weken geleden verdiepten we ons in het fenomeen bliksem. De pret houdt echter nog niet op bij ‘gewone’ bliksem, want bóven onweerswolken ontstaan er ook lichtflitsen: rode vlammen, blauwe strepen of gigantische ringen. We hebben het hier over ‘Transient Luminous Events’.

Een felle, positieve blikseminslag gaat van de wolk recht naar de grond, met wat zijtakkingen in het wolkendek
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Bliksem!

DoorJans Henke
Deel 1
14 min

Iedereen kent ze wel: de felle lichtflitsen die grote onweerswolken kunnen produceren. Maar hoe goed begrijpen we het fenomeen bliksem? Een kijkje in de wetenschap van bliksem en waar bliksemonderzoekers zich tegenwoordig mee bezig houden.

Foto 51 en Rosalind Franklin
Materie

Rosalind Franklin en haar foto van DNA

DoorJans Henke
10 min

Het is vandaag precies 63 jaar geleden dat de kristallograaf Rosalind Franklin overleed. Franklin was een pionier in het gebruik van röntgenstraling voor het bestuderen van de structuur van DNA, RNA en virussen.

Blauwalgen gezien vanuit de ruimte
Materie

Van quantumvibraties naar kleurrijke bacteriën

DoorJans Henke
10 min

Ecologie en quantummechanica liggen op het eerste gezicht nogal ver uit elkaar. Toch zijn er verbanden: zo hebben blauwalgen hun kleuren te danken aan de quantumtrillingen van watermoleculen, en kunnen we met deze kennis voorspellen waar je verschillende soorten blauwalg zult vinden.

Wanneer witte dwergen afkoelen, kristalliseert hun kern
Materie

Witte dwergen met een hart van kristal

DoorJans Henke
10 min

De sterren van het sprookje van Sneeuwwitje waren de zeven dwergen. Échte dwergsterren bestaan ook: zij vullen ’s nachts onze sterrenhemel. In dit artikel verdiepen we ons in het ware sprookje van deze betoverende kristallen bollen.

Materie

Weerstandsloze geleiding met ondeeltjes

DoorJans Henke
10 min

Enkele weken geleden bespraken we het mogelijke bestaan van ‘ondeeltjes’, die niet beschreven worden door het standaardmodel van de deeltjesfysica. Kunnen zulke ondeeltjes helpen bij het beter begrijpen van supergeleiding?

Deeltjes

Deeltjes en niet-deeltjes

DoorJans Henke
10 min

Volgens het standaardmodel is alle materie opgebouwd uit 17 soorten elementaire deeltjes. Deeltjesfysicus Howard Georgi bedacht echter dat ons universum mogelijk ook een ander soort bouwstenen bevat: ‘unparticles’, oftewel ‘ondeeltjes’.

Materie

Hoe werkt een atoombom?

DoorJans Henke
12 min

Vorige maand was het 75 jaar geleden dat twee verwoestende atoombommen op Hiroshima en Nagasaki vielen. Wat is de natuurkunde achter atoombommen, en wat maakt ze zo gevaarlijk?