Heelal

Zwaar, zwaarder, zwaarst!

DoorJildou Hollander

Zwarte gaten zijn er in alle soorten en maten. Theoretisch zouden er echter van bepaalde massa's nauwelijks zwarte gaten in het heelal moeten voorkomen. Toch zien we ook die; de grote vraag is dus: waarom?

Lees meer

zonnestelsel.png
Geen categorie

Symmetrieën II: De stelling van Noether

DoorJorrit Kruthoff
8 min

In het eerste deel van dit tweedelige artikel heb je gelezen wat symmetrieën precies zijn en wat de wiskunde erachter is. In dit artikel zullen we een belangrijke stelling in de natuurkunde bespreken: de stelling van Noether. Met behulp van deze stelling kunnen we begrijpen waarom de planeten in stabiele banen rond de zon draaien!

blackhole5.jpg
Serie: Zwarte gaten
Geen categorie

Zwarte gaten (7): De informatieparadox (II)

DoorMarcel Vonk
Deel 8
14 min

In dit artikel kijken we nog iets beter naar de informatieparadox en leggen we de basis voor een klassieke oplossing voor de paradox: het idee van complementariteit. In het volgende artikel zal dit idee dan in detail uitgelegd worden.

calabiyau.png
Geen categorie

Snaartheorie: meer dan een theorie van snaren

DoorMarcel Vonk
16 min

Snaartheorie. De ene natuurkundige prijst de theorie de hemel in, de andere vindt het idee van minuscule snaartjes als elementaire deeltjes maar niets. Maar wat is snaartheorie nu precies, en waar zijn de loftuitingen en de kritiek op gebaseerd? In dit artikel een kort overzicht van de plus- en de minpunten.

blackhole4.jpg
Serie: Zwarte gaten
Geen categorie

Zwarte gaten (6): Een verloren weddenschap

DoorMarcel Vonk
Deel 7
16 min

Zoals we in het vorige artikel zagen, sloten drie natuurkundigen – Stephen Hawking, Kip Thorne en John Preskill – in 1997 een weddenschap af over zwarte gaten. Hawking en Thorne waren van mening dat in zwarte gaten informatie verloren gaat; Preskill dacht dat dat niet zo was. Vandaag ontdekken we wie de weddenschap won en waarom.

informationparadox.png
Serie: Zwarte gaten
Geen categorie

Zwarte gaten (5): De informatieparadox

DoorMarcel Vonk
Deel 6
16 min

In het vorige artikel in dit dossier zagen we dat zwarte gaten niet helemaal zwart zijn: ze stralen langzaam Hawkingstraling uit. Vandaag ontdekken we dat dit verschijnsel tot een onverwacht theoretisch raadsel leidt: de informatieparadox.

vacuumpomp.jpg
Serie: Zwarte gaten
Geen categorie

Zwarte gaten (4): Hawkingstraling

DoorMarcel Vonk
Deel 5
12 min

Zoals we in het vorige artikel in deze serie al zagen, is een van de interessantste aspecten van zwarte gaten dat we zowel de relativiteitstheorie als de quantummechanica nodig hebben om ze echt goed te begrijpen. Vandaag bespreken we een verrassend gevolg van deze combinatie van theorieën: zwarte gaten zijn uiteindelijk toch niet helemaal zwart!

schaaltje.jpg
Geen categorie

Symmetrieën in de natuurkunde

DoorJorrit Kruthoff
8 min

Symmetrieën zijn essentieel voor de natuurkunde. In het eerste deel van dit tweedelige artikel lees je meer over de wiskunde achter symmetrieën. In het volgende artikel zullen we ons focussen op een concreet voorbeeld in de natuur waar symmetrie een belangrijke rol speelt, namelijk ons zonnestelsel.

stan.jpg
Geen categorie

Stan Bentvelsen over de toekomst van de LHC

DoorMarcella Wijngaarden
8 min

De energie van de LHC wordt verdubbeld. Wat betekent voor de deeltjesfysica?

low_25th-gallery-090.jpg
Geen categorie

De Hubble-telescoop en donkere energie

DoorVeerle Tammer
4 min

Donkere energie is een van de grootste mysteries in de hedendaagse natuurkunde. In het tweede artikel over de Hubble-ruimtetelescoop (klik hier voor deel 1) gaan we in op hoe supernova’s bijdroegen aan de ontdekking van donkere energie.