Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

image of warping stars
Heelal

Een paradox, tweede wet, en complexiteit

DoorSuzanne Bintanja
4 min

Er zijn nog veel vragen over zwarte gaten die onbeantwoord gaan, meer dan honderd jaar nadat hun vergelijkingen gevonden zijn. In 2014 kwam daar een nieuw raadsel bij, geformuleerd door Leonard Susskind, over het volume van een zwart gat. Een nieuwe natuurkundige wet biedt mogelijk een oplossing.

Illustratie schroef van Archimedes
Deeltjes

De quantumpomp: Thouless’ idee

DoorLieuwe Bakker
10 min

Bijna elk concept dat we kennen in onze ‘klassieke wereld’ heeft wel een quantumvariant. De vertaling naar de quantumwereld gaat meestal gepaard met een verlies van eenvoud maar een winst van speciale eigenschappen. Lieuwe Bakker vertelt over de quantumtegenhanger van een pomp.

Materie

Kan water een doolhof oplossen?

DoorSophie Schot
2 min

Misschien heb je het de afgelopen weken wel voorbij zien komen: een video van een simulatie waarbij een vierkant doolhof opgelost lijkt te worden door een vloeistof. YouTuber Steve Mould nam de proef op de som en bouwde een echt doolhof om het zelf uit te testen.

Materie

Hoe betegel je een badkamer?

DoorSuzanne Bintanja
6 min

Je kunt een badkamer met rechthoekige tegels betegelen, maar er zijn andere tegelvormen die wiskundig veel interessanter zijn. Een lang openstaande vraag – bestaat er een enkele tegelvorm die je oneindig kunt leggen zonder dat het patroon zich ooit herhaalt? – werd pas heel recent beantwoord.

tiq taq toe
Deeltjes

Een quantumversie van boter-kaas-en-eieren

DoorMarcel Vonk
4 min

Boter-kaas-en-eieren; wie kent het spelletje niet? Wie het spel met de kruisjes en rondjes te saai of te voorspelbaar vindt, kan tegenwoordig ook een quantumvariant spelen.

cones
Heelal

Black hole horizons: assembly instructions

DoorChristian Ventura Meinersen
8 min

Sinds het werk van wetenschappers als Stephen Hawking weten we dat zwarte gaten van alles met thermodynamica te maken hebben. In dit (Engelstalige) artikel bespreekt Christian Ventura Meinersen hoe je zelfs op een meetkundige manier kunt bepalen wat de temperatuur van een zwart gat is.

Geen categorie

Let’s talk: Women in physics!

DoorAude, Lieke en Lisa
2 min

Het viel drie studenten – Aude, Lieke en Lisa – op dat er maar zo weinig vrouwelijke docenten en hoogleraren in de natuurkunde zijn. Ze maakten een serie video’s waarin vier vrouwen in de fysica aan het woord komen.

Serie: Biomimicry
Materie

Spinrag: een web aan mogelijkheden

DoorCintia Perugachi Israels
Deel 3
12 min

Spinrag is het sterkste materiaal op aarde. Het heeft veel bijzondere eigenschappen die het materiaal geschikt maken voor allerlei verschillende toepassingen: het maken van biologisch staal, kunstmatige spieren en nog veel meer. Biomimicry op z’n best!

juliaverzameling
Serie: Hoe complex is de natuur?
Geen categorie

Complexe Juliaverzamelingen

DoorJeremy van der Heijden
Deel 4
8 min

Complexe getallen maken dingen in de wetenschap vaak minder ingewikkeld, maar soms doen ze hun naam eer aan en kunnen ze juist heel complexe situaties en patronen beschrijven. Dat is zeker het geval als het over de Juliaverzameling gaat.