Heelal

Paradigmaverschuivingen: bewegende wetenschap

DoorAriane Waitz

In de rubriek “Vraag het een natuurkundige” beantwoorden we vragen van onze lezers. In deze vijfde editie behandelen we de vraag van lezer Max: hoe komt het dat de lijst van onopgeloste problemen en onbeantwoorde vragen in de fundamentele natuurkunde en kosmologie steeds groeit?

Lees meer

donkere materie
Deeltjes

Kosmische stralen als donkerematerieversneller

DoorPieter Braat
6 min

Donkere materie waarnemen is niet eenvoudig – het is zelfs nog nooit gelukt! Een idee waarbij kosmische straling gebruikt wordt als deeltjesversneller zou het mogelijk eenvoudiger kunnen maken om donkere materie te detecteren.

g-2
Serie: Podcasts
Deeltjes

Podcast: het g-2-experiment toegelicht

DoorLieuwe Bakker
Deel
4 min

Oud-auteurs van de Quantum Universe-website zien we vaak nog eens terug. Voormalig auteur Philine van Vliet, tegenwoordig promovendus in Hamburg, was bijvoorbeeld te gast bij een podcast waar ze samen met een collega vertelde over het g-2-experiment.

cel
Materie

Glasachtige systemen in levende materie

DoorCintia Perugachi Israels
14 min

Bij het woord ‘glas’ denken natuurkundigen niet alleen aan het materiaal waar ramen van gemaakt zijn. Allerlei stoffen kunnen zich als glas gedragen, en dat leidt tot interessante fysica. Cintia Perugachi Israels bespreekt hoe glasachtige systemen zelfs een cruciale rol spelen in levende materie.

Rotating Squares
Materie

Nieuw marionettenspel

DoorMarcel Vonk
6 min

Recent onderzoek laat zien hoe in het laboratorium ontworpen metamaterialen als marionetten kunnen worden aangestuurd. Door de materialen alleen aan de buitenkant aan te raken, kunnen de onderzoekers nauwkeurig vervormingen van het gehele materiaal voorspellen en uitvoeren.

symmetrie
Heelal

Symmetrie in quantumzwaartekracht

DoorDamian van de Heisteeg
10 min

‘Symmetrie’ is een belangrijk stuk gereedschap van de theoretisch natuurkundige. Voor theorieën van de quantumzwaartekracht speelt symmetrie een extra belangrijke rol – want bepaalde symmetrieën blijken daar helemaal niet voor te kunnen komen!

Serie: Podcasts
Heelal

Sciencefiction en de lichtsnelheid

DoorSanne Vergouwen
Deel
2 min

Kun je sneller reizen dan het licht? Nee, zegt de relativiteitstheorie. In de sciencefiction kan het vaak wél, dus hoe zit het met de natuurkunde achter zulke ‘oplossingen’? George van Hal en Tonie Mudde maakten er voor de Volkskrant een leuke podcast over.

Materie

Een kristal van quantumtornado’s

DoorMarcel Vonk
8 min

Quantumgedrag van deeltjes is vaak moeilijk vast te leggen. Een groep natuurkundigen is er nu in geslaagd om met ultrakoude atomen een kristal van ‘tornado’s’ te maken; een verschijnsel dat een typisch quantumeffect is, maar dat relatief eenvoudig waargenomen en bestudeerd kan worden.

JWST
Heelal

De James Webb Space Telescope

DoorAlexander Van Spaendonck
6 min

Na ruim 25 jaren van plannen, bouwen, testen, herontwerpen en vooral heel veel uitstellen, is op de dag voor kerst dan eindelijk de James Webb-ruimtetelescoop het heelal in gelanceerd.

Materie

Het (on)meetbare Aharonov-Bohmeffect

DoorLieuwe Bakker
14 min

Het Aharonov-Bohmeffect is een mysterieus quantumeffect: elektrische en magnetische potentialen, die klassiek gezien helemaal geen fysische betekenis hebben, kun je volgens de quantummechanica tóch meten!