Heelal

Onverwachte verbanden in natuurkunde

DoorSarah Jansen

Symmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.

Lees meer

chip.jpg
Serie: Quantumtoepassingen
Materie

Quantumtoepassingen (5): Halfgeleiders

DoorMarcel Vonk
Deel 5
12 min

Sommige materialen geleiden stroom, andere niet. Er is echter ook nog een tussencategorie: die van de halfgeleiders. Juist deze materialen blijken enorm interessante quantumeigenschappen te hebben. Zonder halfgeleiders zou de computer waarop u dit leest niet bestaan!

apple.jpg
Geen categorie

Famelab: van bacteriën tot zwaartekracht

DoorMarcel Vonk
2 min

Aanstaande vrijdag, 22 april, vindt in Utrecht de finale plaats van Famelab – de wedstrijd waarbij jonge wetenschappers de kans krijgen om in drie minuten hun onderzoek aan een breed publiek uit te leggen.

Geen categorie

Hoe reis je naar Alpha Centauri?

DoorMarcel Vonk
6 min

De dichtstbijzijnde sterren, op de zon na, zijn de drie sterren die samen het Alpha Centauri-systeem vormen. Zelfs het licht doet er vier jaar over om van hier naar Alpha Centauri te reizen. Kunnen we de sterren binnen een mensenleven bereiken? Volgens Stephen Hawking wel!

impuls.jpg
Geen categorie

Impuls: houvast in een dynamische wereld

DoorMarcel Vonk
6 min

Bij sommige natuurundige begrippen kun je je gemakkelijk iets voorstellen. Van andere begrippen is het niet direct duidelijk wat ze inhouden. Wat is bijvoorbeeld ‘impuls’, en waarom is die grootheid in de natuurkunde zo belangrijk?

fermi-koper.jpg
Serie: Quantumtoepassingen
Materie

Quantumtoepassingen (4): Geleiden of niet?

DoorMarcel Vonk
Deel 4
14 min

Wanneer geleidt een materiaal elektrische stroom en wanneer niet? In de eerste drie artikelen van deze serie hebben we gezien dat voor een volledig antwoord op die vraag de quantummechanica nodig is. In dit artikel zullen we zien dat de sleutel tot elektrische geleiding schuilt in het begrip van energiebanden.

Geen categorie

Kosmische inflatie: de groeispurt van het heelal

DoorMarcel Vonk
6 min

Wie het heelal om ons heen bestudeert, valt van de ene verbazing in de andere. Waarom is de ruimte om ons heen bijvoorbeeld zo plat? En waarom ziet het heelal er in elke richting vrijwel hetzelfde uit?

dm3_2.jpg
Serie: Donkere materie
Heelal

Donkere Materie (3): Onzichtbaar en ongrijpbaar

DoorMargot Brouwer
Deel 3
16 min

In het derde deel van haar serie artikelen over donkere materie bespreekt sterrenkundige Margot Brouwer de verschillende manieren waarop gezocht wordt naar nieuwe deeltjes waaruit deze materie opgebouwd zou kunnen zijn.

Geen categorie

Hoe zet je een deeltjesversneller aan?

DoorMarcel Vonk
4 min

Wie ’s avonds bij thuiskomt zijn auto in de straat parkeert, zal verwachten dat die auto de volgende dag zonder problemen weer start. Bij het grootste natuurkunde-experiment ter wereld ligt dat iets anders: de Large Hadron Collider uit- en weer aanzetten is een hele operatie!

latticeblack.png
Serie: Quantumtoepassingen
Materie

Quantumtoepassingen (3): Energiebanden

DoorMarcel Vonk
Deel 3
20 min

Geef een bal een duw, en je kunt hem vrijwel elke willekeurige hoeveelheid energie meegeven. Geldt datzelfde als je een elektron in een metaal een quantummechanische duw geeft? Het verrassende antwoord blijkt ‘nee’ te zijn, en dat antwoord heeft allerlei gevolgen voor de geleiding van elektriciteit.