Voor wie meer wil weten

Heelal

Heelal

Een nieuw venster op zwaartekrachtgolven

DoorMarcel Vonk
4 min

Een team van astronomen heeft voor het eerst sterke aanwijzingen gevonden voor ultra-laagfrequente zwaartekrachtgolven, die waarschijnlijk afkomstig zijn van paren van superzware zwarte gaten in het midden van samensmeltende sterrenstelsels.

drie detectoren van LISA die in een baan rond de zon zweven
Heelal

De achtertuin van een zwart gat

DoorMarcel Vonk
4 min

Toekomstige zwaartekrachtgolfdetectoren in de ruimte zullen langdurige metingen kunnen maken. Een onderzoeksteam heeft nu laten zien dat we hiermee onderscheid zullen kunnen maken tussen schijven van gas, donkere materie, en ultra-lichte deeltjes rondom zwarte gaten.

image of warping stars
Heelal

Een paradox, tweede wet, en complexiteit

DoorSuzanne Bintanja
4 min

Er zijn nog veel vragen over zwarte gaten die onbeantwoord gaan, meer dan honderd jaar nadat hun vergelijkingen gevonden zijn. In 2014 kwam daar een nieuw raadsel bij, geformuleerd door Leonard Susskind, over het volume van een zwart gat. Een nieuwe natuurkundige wet biedt mogelijk een oplossing.

cones
Heelal

Black hole horizons: assembly instructions

DoorChristian Ventura Meinersen
8 min

Sinds het werk van wetenschappers als Stephen Hawking weten we dat zwarte gaten van alles met thermodynamica te maken hebben. In dit (Engelstalige) artikel bespreekt Christian Ventura Meinersen hoe je zelfs op een meetkundige manier kunt bepalen wat de temperatuur van een zwart gat is.

Heelal

Einsteins gat in de ruimtetijd

DoorSanne Vergouwen
6 min

Het kostte Einstein 10 jaar om zijn algemene relativiteitstheorie sluitend te krijgen. Een van de vragen waar hij in die tijd mee worstelde: wat gebeurt er als er een ‘gat’ in de ruimtetijd zit; een gebied waar zich geen enkele vorm van energie bevindt?

diffractie
Heelal

Zijn sterren rond?

DoorPim van den Heuvel
10 min

Op sterrenfoto’s zie je vaak een patroon van lijnen die snijden op de plek van een heldere ster. Ook als iemand een ster tekent is dat vaak als een puntig object. Waarom zien we sterren zo? Ze zijn toch rond?

Heelal

Hoera! 25 jaar AdS/CFT

DoorSuzanne Bintanja
8 min

Zo’n 25 jaar geleden, in november 1997, verscheen een artikel met de titel “The Large N limit of superconformal field theories and supergravity”, geschreven door de Argentijnse natuurkundige Juan Maldacena. Het zou het begin zijn van wat nu bekend staat als de AdS/CFT-correspondentie.

ants
Heelal

Ants and Astrophysical Acceleration

DoorChristian Ventura Meinersen
6 min

Als een mier over een elastiek loopt dat alsmaar verder oprekt, bereikt de mier dan ooit het eind van het elastiek? In dit Engelstalige artikel beantwoordt Christian Ventura Meinersen die vraag – en vertelt hij wat dat met ons uitdijende heelal te maken heeft.

arecibo-antwoord
Heelal

Waar is iedereen?

DoorJeremy van der Heijden
6 min

Waar is iedereen? Dat vroeg de Italiaans-Amerikaanse natuurkundige Enrico Fermi zich in de zomer van 1950 opeens af. Hij doelde op buitenaards leven, en een echt goed antwoord op Fermi’s vraag blijkt nog niet zo eenvoudig te geven.