Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

sterrenstof
Geen categorie

Sterrenstof

DoorMarcel Vonk
2 min

Wetenschap is voor sommigen een hobby, voor anderen een beroep. Filmmaker Maarten Butter was in zijn jonge jaren enthousiast amateurastronoom. Dertig jaar later zocht hij vier vrienden van de sterrenclub weer op en maakte een mooie documentaire, die nu op YouTube te zien is.

Science Park
Serie: Viva Fysica
Geen categorie

Terugkijken: Viva Fysica 2023

DoorMarcel Vonk
Deel 7
2 min

Jaarlijks wordt in januari op de Universiteit van Amsterdam de manifestatie Viva Fysica georganiseerd: een natuurkundecongres voor docenten en leerlingen over de recente ontwikkelingen in de natuurkunde. De lezingen van de dag zijn nu online terug te kijken.

webb
Heelal

Oudste sterrenstelsels ooit gezien

DoorBoris Post
4 min

Het heelal is een kleine 14 miljard jaar oud. Maar hoe oud zijn de oudste sterrenstelsels? Nieuwe metingen van de James Webb-ruimtetelescoop geven een verrassend antwoord op die vraag.

trein
Deeltjes

Toch geen ‘tweede wet van verstrengeling’

DoorJans Henke
6 min

Quantum-verstrengeling is nog gecompliceerder dan we tot nu toe dachten. Hoewel er overeenkomsten zijn gevonden tussen verstrengeling en de klassieke fysica van warmte, legt nieuw onderzoek de limieten van deze vergelijking bloot.

Heelal

Een dag als astrofysicus

DoorSuzanne Bintanja
2 min

Wat doe je als natuurkundige nou de hele dag? Dr. Becky Smethurst filmde een dag uit haar leven als astrofysicus aan de universiteit van Oxford en maakte er een video over.

Mona Lisa
Materie

Een Mona Lisa van bacteriën

DoorCintia Perugachi Israels
10 min

Het is onderzoekers recent gelukt om de Mona Lisa te schilderen met lichtgevoelige E. coli-bacteriën. Dit is mogelijk door de unieke faseovergangen die actieve-materiedeeltjes, zoals bacteriën, kunnen ondergaan. Dit speelse onderzoek laat de unieke mogelijkheden van het veld van actieve materie zien.

blad
Materie

Planten – dynamischer dan je denkt

DoorJans Henke
6 min

Lijkt de binnenkant van een plantencel meer op een vloeistof of op een vaste stof? Onderzoekers hebben laten zien dat het allebei kan, afhankelijk van hoeveel licht je erop schijnt. Chloroplasten in plantencellen vormen een actieve materie met dramatische faseovergangen.

passe-muraille
Serie: Storingsrekening
Deeltjes

Grip op oneindig

DoorAlexander Van Spaendonck
Deel 9
14 min

Kun je alle gehele getallen optellen? Kun je iets nuttigs zeggen over álle mogelijke manieren waarop quantumdeeltjes kunnen botsen? Met storingsreeksen kun je zulke vragen beantwoorden, maar je moet oppassen voor oneindigheden!

Heelal

Het heelal in alle kleuren

DoorJans Henke
4 min

Er draaien tegenwoordig twee belangrijke ruimtetelescopen rond de aarde: de Hubble- en Webb-telescopen. De twee missies lijken veel op elkaar, dus waarom hebben we ze allebei nodig?