Heelal

Onverwachte verbanden in natuurkunde

DoorSarah Jansen

Symmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.

Lees meer

golf
Deeltjes

Dualiteiten: wat zijn dat eigenlijk?

DoorJosé Dupont
10 min

Dualiteiten vind je overal in de natuurkunde. Maar wat betekent het als een golf duaal is aan een deeltje, de ‘bulk’ van een theorie duaal is aan de rand, of als een model zelf-duaal is? En zijn zulke dualiteiten nog ergens nuttig voor?

vraagteken
Serie: Vraag het een natuurkundige
Geen categorie

Vraag het een natuurkundige

DoorPim van den Heuvel
Deel 1
4 min

De grofweg duizend artikelen die je op de Quantum Universe-website kunt vinden hebben één ding gemeen: de redactie heeft bedacht waar ze over gaan. Nu willen we wel eens weten: waar willen onze lezers eigenlijk meer over horen? Vandaar een nieuwe rubriek: “Vraag het een natuurkundige”.

prisma
Materie

Is alles spectraal?

DoorJort de Groot
18 min

De meter is gedefinieerd aan de hand van een golflengte die ontstaat bij de emissie van een foton uit een atoom. Zo volgt een meetkundig resultaat uit een “spectrale” eigenschap. Geeft dit voorbeeld een diepere waarheid achter ons universum weer? We nemen een kijkje in het spectrum en vragen ons af: is alles spectraal?

drie detectoren van LISA die in een baan rond de zon zweven
Heelal

Heeft het universum een geheugen?

DoorSarah Jansen
4 min

De relativiteitstheorie doet een opmerkelijke voorspelling over zwaartekrachtgolven: elke zwaartekrachtgolf zou een onuitwisbare afdruk op de ruimtetijd moeten achterlaten. Is er enige hoop om deze ‘herinneringen’ van het universum te observeren?

waterglijbaan Drievliet
Geen categorie

Wat is de snelste glijbaan?

DoorPim van den Heuvel
18 min

Wat hebben een rollende cirkel, een ouderwetse klok, de reflectie van licht in een kopje koffie en het snelste pad tussen twee punten dat een vallend object doorkruist onder invloed van de zwaartekracht, oftewel: de snelste glijbaan, met elkaar te maken? Van alles, zo blijkt.

zwart gat
Serie: Zwarte gaten
Heelal

Extreme zwarte gaten

DoorJildou Hollander
Deel 16
12 min

Extreme zwarte gaten zijn heel bijzondere zwarte gaten. Lang werd geloofd dat ze niet echt konden bestaan, maar recentelijk is reden ontstaan om daaraan te twijfelen.

KM3NeT
Deeltjes

Neutrino met enorme energie gedetecteerd

DoorMarcel Vonk
8 min

Het KM3NeT-samenwerkingsverband kondigde deze week de detectie aan van een kosmisch neutrino met een recordenergie van ongeveer 220 miljoen miljard elektronvolt. Het deeltje werd gedetecteerd in de diepte van de Middellandse Zee.

penne
Materie

Pi benaderen met pasta

DoorSophie Schot
6 min

Wist je dat je met behulp van pasta het getal pi kunt benaderen? In dit artikel legt Sophie Schot uit hoe je dat doet, maar vooral ook waarom de methode werkt. Do try this at home!

distillatie
Deeltjes

Verstrengelingsdistillatie

DoorSarah Jansen
10 min

Het quantumfenomeen van verstrengeling is onder meer cruciaal voor het ontwerpen van quantumcomputers. Maar hoe creëer je paren van verstrengelde deeltjes? Verrassend genoeg kun je die, vergelijkbaar met goede whisky, disitilleren uit minder verstrengelde deeltjes!