Heelal

De symmetrie van de zwaartekracht

DoorSilvester Borsboom

Drie van de vier fundamentele natuurkrachten begrijpen we goed dankzij een bijzonder soort symmetrie die ze vertonen: ijksymmetrie. Heeft de vierde, de zwaartekracht, ook zo'n symmetrie? Silvester Borsboom legt uit dat dat inderdaad het geval is, maar dat daar wel wat haken en ogen aan zitten.

Lees meer

Materie

When things get quantum critical

DoorCorentin Morice
6 min

Fase-overgangen spelen niet alleen op onze alledaagse schaal een rol. In dit (Engelstalige) artikel beschrijft Corentin Morice wat er gebeurt als een systeem quantum-kritiek wordt.

spectrum
Materie

Lasers met een brede waaier van kleuren

DoorMarcel Vonk
4 min

Onderzoekers van de Universiteit Twente hebben een belangrijke stap gezet in het ontwikkelen van lasers met een waaier van verschillende kleuren. Zulk licht kan gebruikt worden in LIDAR, een variant op radar die zichtbaar licht gebruikt.

Materie

Zonnebrandcrème op hoogte: de ozonlaag

DoorJans Henke
8 min

Dat we kunnen genieten van het zonnige weer hebben we te danken aan moleculen hoog in de atmosfeer: ozon. Zonder de beschermende ozonlaag zou straling van de zon erg schadelijk zijn voor onze gezondheid. Wat is ozon precies, en wat doet de ozonlaag voor ons?

Materie

253, 5, 172, 69, 183, 91, 59, 16, 34, 44, …

DoorLieuwe Bakker
8 min

De getallen in de titel van dit artikel vormen geen puzzel, maar zijn een met behulp van de quantummechanica gegenereerde reeks van écht willekeurige getalen. Lieuwe Bakker legt uit waarom we quantumfysica nodig hebben voor echte willekeur.

meetapparaatje_sq.png
Materie

Onderzoekers bouwen sensor van 11 atomen

DoorMarcel Vonk
2 min

Onderzoekers van de TU Delft hebben een sensor ontwikkeld die maar 11 atomen groot is. De sensor is in staat om magnetische golven op te vangen en bestaat uit een antenne, een uitleesscherm, een resetknop én een harde schijf.

jasmin-sessler-egqr_zud4ni-unsplash.jpg
Materie

The toilet paper dilemma

DoorAlonso Corrales-Salazar
20 min

Zelfs achter de meest alledaagse dilemma’s gaat de nodige interessante wiskunde schuil. Zo blijkt de vraag of je tijdens een virusuitbraak extra toiletpapier moet inslaan een boeiende speltheoretische achtergrond te hebben.

ice-water-glass-cold.jpg
Materie

How symmetries dictate physics

DoorGreg Mathys
14 min

Soms is de symmetrie van een natuurkundig systeem zo groot dat we alleen op basis daarvan al het gehele gedrag ervan kunnen begrijpen. In dit (Engelstalige) artikel beschrijft Greg Mathys dit idee, de ‘conformal bootstrap’.

goggles_sq.jpg
Materie

Een mini-lens met een aan/uitschakelaar

DoorMarcel Vonk
4 min

Natuurkundigen hebben een nieuw type lens geconstueerd met een dikte van slechts een enkele laag atomen, die naar believen aan en uit kan worden gezet. Dergelijke regelbare optische elementen hebben bijvoorbeeld toepassingen in de virtual reality.

figuur1_sq.jpg
Deeltjes

Quantummechanica en energieverlies

DoorLieuwe Bakker
18 min

Quantummechanica toepassen op grote systemen, met veel deeltjes en energieverlies, is niet eenvoudig. Lieuwe Bakker legt uit hoe je ook in zulke omstandigheden iets aan de wetten van de quantumfysica kunt hebben.