Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

regenboog.jpg
Geen categorie

Stokes’ fenomeen

DoorMarcel Vonk
8 min

Regenbogen zijn niet alleen natuurkundig interessant, ze blijken ook wiskundig gezien de nodige verrassingen in petto te hebben. Zo is een regenboog een goed voorbeeld van een verschijnsel dat bekend staat als “Stokes’ fenomeen”.

relativity_sq.png
Geen categorie

Minutephysics: speciale relativiteit

DoorMarcel Vonk
2 min

Weinig omhanden deze zomer? Ga er eens voor zitten, en leer de speciale relativiteitstheorie!

wormgat_sq.jpg
Heelal

Doorkruisbare wormgaten

DoorEvita Verheijden
8 min

Aan het bestaan van zwarte gaten twijfelen weinig natuurkundigen. Maar hoe zit dat met wormgaten – “bruggen” tussen verschillende plekken in het heelal? En als wormgaten bestaan, kunnen we er dan ook doorheen reizen?

20180622_chornobyl.jpg
Materie

Tsjernobyl: radioactiviteit en verwoesting

DoorJans Henke
14 min

De kernramp in Tsjernobyl in 1986 was de grootste nucleaire ramp ooit; zelfs in Nederland merkten we de gevolgen ervan. Op vakantie in Oekraïne kreeg QU-redacteur Jans Henke de kans om het gebied rondom de kernreactor te bezoeken.

time.jpg
Materie

De pijl van de tijd

DoorEvita Verheijden
4 min

Sommige natuurkundige processen – denk aan het smelten van een blok ijs – lijken niet omkeerbaar in de tijd. Naar aanleiding van een mooi muzikaal filmpje over dit onderwerp schreef Evita Verheijden dit korte artikel.

franklin_sq.jpg
Materie

Benjamin Franklin en de bliksem

DoorJans Henke
8 min

Vandaag is de dag waarop Benjamin Franklin in 1752 zijn beroemde vliegerexperiment zou hebben uitgevoerd, om te bewijzen dat bliksem uit elektriciteit bestaat. Hoe kwam hij bij dit idee, en wat is de ware geschiedenis erachter?

geiger-counter-1912250.jpg
Geen categorie

Kosmische straling

DoorRichard Bartels
6 min

In 1912 ontdekte Victor Hess dat een elektroscoop in een hoog vliegende balon meer radioactieve straling opvangt dan een elektroscoop op de grond. Wat was deze mysterieuze nieuwe straling, en waar kwam die vandaan?

rotorschip.jpg
Geen categorie

Het magnuseffect

DoorMichiel Rollier
6 min

Gooi een enigszins draaiende bal van een hoge toren omlaag, en het zal je verbazen waar de bal op de grond terecht komt. Michiel Rollier legt uit hoe het aerodynamische magnuseffect, dat zorgt voor de onverwachte baan van de bal, precies werkt.

racket_small.jpg
Geen categorie

Het tennisracketeffect

DoorMirte van der Eyden
6 min

Pak een tennisracket bij de steel, gooi het in de lucht zodat het ronddraait, en vang het weer op als het in de oorspronkelijke oriëntatie terug is. Voor één draairichting blijkt dat heel lastig – een verrassend verschijnsel dat bekend staat als het “tennisracketeffect”.