Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

Geen categorie

Gerard’t Hooft 70 jaar

DoorMarcel Vonk
8 min

Op 5 juli van dit jaar vierde de Nederlandse Nobelprijswinnaar Gerard ’t Hooft zijn 70e verjaardag. Komende woensdag wordt ter gelegenheid daarvan in Utrecht een wetenschappelijk mini-symposium gehouden. Een goede aanleiding voor de Quantum Universe-redactie om eens terug te blikken op een aantal van de belangrijkste prestaties van deze veelzijdige natuurkundige.

cms.jpg
Geen categorie

Nieuwe deeltjes of niet? Een update

DoorMarcel Vonk
6 min

In december 2015 kwam naar buiten dat de LHC in Genève, na het Higgsdeeltje, mogelijk op korte termijn nog een nieuw deeltje zou ontdekken. Helaas bleek deze maand dat het nieuwe deeltje waarschijnlijk tóch niet bestaat. Hoe kan het dat een verwachte ontdekking uiteindelijk niet plaatsvindt, en wat betekent het níet vinden van dit nieuwe deeltje precies?

cognac.jpg
Geen categorie

Een weddenschap over supersymmetrie

DoorMarcel Vonk
2 min

Zal er ooit supersymmetrie in de natuur worden gevonden? We weten het antwoord niet, maar wie vijftien jaar geleden “nee” voorspelde, kon deze week in Kopenhagen een goede fles cognac ophalen.

Geen categorie

Powers of Ten: een reis door het heelal

DoorManus Visser
4 min

Hoe ver reikt onze kennis? Recent is er een remake van de klassieker “Powers of ten” gemaakt. Laat je verwonderen door de omvang van het heelal!

wave.jpg
Geen categorie

Quantum: raar of toch niet zo raar?

DoorJasper van Wezel
18 min

Quantummechanica staat bekend als een moeilijk begrijpbare, vreemde theorie. Als je echter wat verder kijkt, blijkt dat veel van die vreemd aandoende dingen eigenlijk heel gemakkelijk te begrijpen zijn.

Geen categorie

Het échte standaardmodel

DoorMarcel Vonk
2 min

Het standaardmodel van de elementaire deeltjes is op het eerste gezicht een eenvoudige tabel van vijftien verschillende deeltjes die samen bijna de hele de natuur om ons heen beschrijven. Maar is de onderliggende wiskunde ook zo eenvoudig?

math.jpg
Geen categorie

Snaartheorie en wiskunde

DoorMarcel Vonk
4 min

Kijk nu de publiekslezingen terug die Hirosi Ooguri, Andrei Okounkov, Robbert Dijkgraaf en Nima Arkani-Hamed gaven aan het einde van de jaarlijkse String Math-conferentie.

fouceault.jpg
Geen categorie

Elliptische functies en krommen (2)

DoorJorrit Kruthoff
6 min

Dubbel-periodieke functies vormen een heel speciale klasse van wiskundige functies. Ook in de natuurkunde komen deze functies veelvuldig voor. Deze bijzondere functies blijken een verrassend verband te hebben met een speciale klasse van meetkundige objecten: elliptische krommen.

jacobi.png
Geen categorie

Elliptische functies en krommen (1)

DoorJorrit Kruthoff
6 min

In de natuurkunde komen allerlei wiskundige functies voor. Een heel speciale klasse zijn de zogeheten elliptische functies. Jorrit Kruthoff bespreekt waarom deze functies zo bijzonder zijn, en welke rol ze spelen in de natuurkunde.