Serie: Vraag het een natuurkundigeGeen categorieIs energie behouden? DoorPim van den HeuvelDeel 28 minIn de nieuwe rubriek “Vraag het een natuurkundige” beantwoorden we vragen van onze lezers. In deze eerste editie beginnen we met de vraag van lezer Elz: hoe weten we dat energie behouden blijft?
HeelalOnverwachte verbanden in natuurkunde DoorSarah Jansen14 minSymmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.
MaterieEen kristal zonder regelmaat DoorAmber Visser14 minToen Daniel Shechtman in 1982 beweerde een kristal met een vijfvoudige symmetrie te hebben ontdekt, stuitte hij op ongeloof en zelfs spot. Bijna drie decennia later werd zijn ontdekking echter bekroond met de Nobelprijs voor Scheikunde.
Serie: Waar komt massa vandaan?DeeltjesWaar komt massa vandaan? DoorPim van den HeuvelDeel 120 minSymmetrie: een van de belangrijkste begrippen uit de moderne natuurkunde. Zeker als symmetrie ‘gebroken’ wordt – er wel zou kúnnen zijn, maar er niet is – ontstaan allerlei interessante verschijnselen, zoals geluid, magnetisme en zelfs de massa van bepaalde deeltjes.
MaterieDe droom van Lev Landau DoorBoris Post10 minLev Landau, de bekende Russische natuurkundige, droomde ervan om ooit alle toestanden van materie te classificeren aan de hand van hun symmetrieën. Deze droom leek tot voor kort niet te zullen uitkomen, maar nieuwe en algemenere noties van symmetrie hebben Landaus droom nieuw leven ingeblazen.
MaterieKinks, skinks en supersymmetrie DoorMarcel Vonk4 minHet begrip supersymmetrie wordt vaak genoemd als het over elementaire deeltjes gaat. Supersymmetrie blijkt echter ook in het laboratorium meetbaar te zijn tussen klompjes energie in een materiaal – zogeheten kinks en skinks.
HeelalSymmetrie in quantumzwaartekracht DoorDamian van de Heisteeg10 min‘Symmetrie’ is een belangrijk stuk gereedschap van de theoretisch natuurkundige. Voor theorieën van de quantumzwaartekracht speelt symmetrie een extra belangrijke rol – want bepaalde symmetrieën blijken daar helemaal niet voor te kunnen komen!
MaterieHow symmetries dictate physics DoorGreg Mathys14 minSoms is de symmetrie van een natuurkundig systeem zo groot dat we alleen op basis daarvan al het gehele gedrag ervan kunnen begrijpen. In dit (Engelstalige) artikel beschrijft Greg Mathys dit idee, de ‘conformal bootstrap’.
DeeltjesLinks of rechts? DoorMarcel Vonk4 minHoe zou je aan een buitenaards wezen uitleggen wat ‘links’ en ‘rechts’ is, zonder het expliciet te laten zien? De zwakke kernkracht maakt dat mogelijk, zoals een recent MinutePhysics-filmpje uitlegt.
