Heelal

Extra dimensies oprollen

DoorDamian van de Heisteeg

Extra dimensies zijn populair in de snaartheorie, maar snaartheoreten waren niet de eersten die dit idee bestudeerden. Nadat de relativiteitstheorie door Einstein was ontwikkeld, probeerden natuurkundigen zijn wetten al toe te passen in hogere dimensies. Dat leidde tot een verrassend inzicht.

Lees meer

verstrengeling
Deeltjes

De spookachtige quantumverstrengeling

DoorFarrokh Labib
16 min

Het begrip quantumverstrengeling is tegenwoordig vaak in het wetenschappelijke nieuws. Farrokh Labib legt uit wat dit spookachtige fenomeen inhoudt, en hoe je het met behulp van een spel met vreemde regels beter kunt begrijpen.

het allerkleinste
Deeltjes

Boekrecensie: Het allerkleinste

DoorEvita Verheijden
4 min

De DWDD University-colleges van Robbert Dijkgraaf trekken elke keer opnieuw een groot publiek. Eén van zijn colleges, ‘Het allerkleinste’, is nu door striptekenaar Dirk Ridder tot een stripboek verwerkt.

vrije trap
Deeltjes

Een optische effectbal

DoorMarcel Vonk
2 min

Heb je je ooit vergaapt aan de schitterende vrije trappen met effect van Diego Maradona, Lionel Messi en Christiano Ronaldo? Dan heb je – misschien zonder het zelf te weten – het magnuseffect in actie gezien.

appel
Heelal

Een nieuw principe voor de zwaartekracht

DoorManus Visser
10 min

De afgelopen decennia is er een nieuw perspectief op zwaartekracht ontstaan: de theorie van emergente zwaartekracht. Manus Visser ging er eens goed voor zitten en legt uit welke ideeën en welke wiskunde leiden tot deze nieuwe blik op Einsteins vergelijkingen.

schepen
Deeltjes

Het casimireffect

DoorDamian van de Heisteeg
10 min

Metalen platen op een afstandje van elkaar, zonder lading en met verwaarloosbare zwaartekracht, zouden elkaar niet moeten beïnvloeden… zou je denken. Vreemd genoeg zullen zulke platen elkaar echter tóch aantrekken – een gevolg van quantumfluctuaties dat bekend staat als het casimireffect.

koffie
Deeltjes

Een supersymmetrisch kopje koffie

DoorJeremy van der Heijden
14 min

Wiskunde is een belangrijk gereedschap in de natuurkunde, maar werkt dit ook andersom? In de jaren 80 gebruikte snaartheoreet Edward Witten natuurkunde om een wiskundige stelling over vormen te bewijzen.

Deeltjes

Deeltjes en niet-deeltjes

DoorJans Henke
10 min

Volgens het standaardmodel is alle materie opgebouwd uit 17 soorten elementaire deeltjes. Deeltjesfysicus Howard Georgi bedacht echter dat ons universum mogelijk ook een ander soort bouwstenen bevat: ‘unparticles’, oftewel ‘ondeeltjes’.

Heelal

Magnetars mogelijke oorzaak radioflitsen

DoorMarcel Vonk
4 min

Een internationaal team van wetenschappers vermoedt dat magnetars de bron zijn van zogenoemde snelle radioflitsen. Ze volgden vier weken lang een sterk-magnetische neutronenster in onze Melkweg en vingen twee snelle radioflitsen op.

metamateriaal
Materie

Het gaat om de inhoud

DoorMarcel Vonk
6 min

Soms kan de binnenkant van een materiaal bepalen wat er aan de buitenkant gebeurt. Een team van natuurkundigen heeft een nieuwe manier ontwikkeld om deze algemene waarheid nuttig te gebruiken in systemen waarin geen sprake is van energiebehoud.