Heelal

Quantumzwaartekrachtprobleem

DoorJosé Dupont

In de nieuwe rubriek “Vraag het een natuurkundige” beantwoorden we vragen van onze lezers. In deze tweede editie behandelen we de vraag van lezer Kees: waarin zit het conflict tussen de algemene relativiteitstheorie en het standaardmodel?

Lees meer

paardenrace
Heelal

Informatie, zwarte gaten en paardenraces

DoorJames Robinson
12 min

Je hebt 25 paarden en een renbaan met 5 startplekken. Hoe bepaal je zo efficiënt mogelijk welke drie paarden het snelste zijn? En wat heeft dit raadsel met informatietheorie en met zwarte gaten te maken?

kristal
Deeltjes

Een standaardmodelspel

DoorJosé Dupont
8 min

In het spel Elementary, bedacht door een Leidse natuurkundestudente, leer je de wereld van het standaardmodel kennen. Het leuke en laagdrempelige spel kun je met familie of vrienden spelen, en laat je zonder intimiderende formules kennismaken met elementaire deeltjes en hun interacties.

infrarooddriehoek
Heelal

Onverwachte verbanden in natuurkunde

DoorSarah Jansen
14 min

Symmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.

Materie

Over wrijving en rode verkeerslichten

DoorMarcel Vonk
4 min

Als een verkeerslicht op rood staat, wacht iedereen – totdat iemand begint over te steken. Al snel steekt iedereen dan over. Amsterdamse natuurkundigen hebben ontdekt dat er, als twee elkaar rakende oppervlakken beginnen te glijden, een vergelijkbaar proces plaatsvindt.

Serie: Quantumpioniers
Deeltjes

Quantumpioniers (0): wat voorafging

DoorJort de Groot
Deel 1
22 min

In de serie ‘Quantumpioniers’ bespreekt Jort de Groot het leven en het werk van natuurkundigen die belangrijke bijdragen hebben geleverd aan de ontwikkeling van quantummechanica. Dit ‘nulde’ deel gaat over ontwikkelingen vóór de 20e eeuw die uiteindelijk zouden leidden tot het quantumbegrip.

meter
Materie

Zijn natuurconstanten constant?

DoorSarah Jansen
12 min

De lichtsnelheid, de massa van een elektron, de constante van Planck: wie zich bezighoudt met natuurkunde komt regelmatig dit soort ‘natuurconstanten’ tegen. Waar komen ze vandaan? En zijn ze écht constant of kan hun waarde in in de loop van de tijd veranderen?

Civaux
Serie: Students on Science
Deeltjes

Monitoring nuclear reactors from afar

DoorNina Oskam
Deel 10
12 min

In de serie ‘Students on Science’ presenteren we Engelstalige artikelen die zijn geschreven door studenten van het vak Wetenschapscommunicatie aan de UvA. Vandaag beschrijft Nina Oskam hoe we in de toekomst met neutrinodetectoren verschillende nucleaire reactoren kunnen opsporen.

regenworm
Materie

Hoe wormen door doolhoven kronkelen

DoorMarcel Vonk
4 min

In drukke ruimtes bewegen we van nature langzamer dan in een lege ruimte. Verrassend genoeg kunnen wormen precies het tegenovergestelde gedrag vertonen: in een omgeving met willekeurig verspreide obstakels, hebben ze de neiging sneller te bewegen wanneer er meer obstakels zijn.

melkweg
Heelal

Bestond er een kosmos vóór het heelal?

DoorAriane Waitz
12 min

Wie het universum bewondert krijgt al snel allerlei vragen. Een kleine 14 miljard jaar geleden vond waarschijnlijk de oerknal plaats. Maar was er daarvóór dan ook iets? Wat? Het precieze antwoord op zulke vragen weten we niet, maar de theorieën opperen interessante mogelijkheden.