Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

Serie: Quantumpioniers
Deeltjes

Quantumpioniers (0): wat voorafging

DoorJort de Groot
Deel 1
22 min

In de serie ‘Quantumpioniers’ bespreekt Jort de Groot het leven en het werk van natuurkundigen die belangrijke bijdragen hebben geleverd aan de ontwikkeling van quantummechanica. Dit ‘nulde’ deel gaat over ontwikkelingen vóór de 20e eeuw die uiteindelijk zouden leidden tot het quantumbegrip.

meter
Materie

Zijn natuurconstanten constant?

DoorSarah Jansen
12 min

De lichtsnelheid, de massa van een elektron, de constante van Planck: wie zich bezighoudt met natuurkunde komt regelmatig dit soort ‘natuurconstanten’ tegen. Waar komen ze vandaan? En zijn ze écht constant of kan hun waarde in in de loop van de tijd veranderen?

Civaux
Serie: Students on Science
Deeltjes

Monitoring nuclear reactors from afar

DoorNina Oskam
Deel 10
12 min

In de serie ‘Students on Science’ presenteren we Engelstalige artikelen die zijn geschreven door studenten van het vak Wetenschapscommunicatie aan de UvA. Vandaag beschrijft Nina Oskam hoe we in de toekomst met neutrinodetectoren verschillende nucleaire reactoren kunnen opsporen.

regenworm
Materie

Hoe wormen door doolhoven kronkelen

DoorMarcel Vonk
4 min

In drukke ruimtes bewegen we van nature langzamer dan in een lege ruimte. Verrassend genoeg kunnen wormen precies het tegenovergestelde gedrag vertonen: in een omgeving met willekeurig verspreide obstakels, hebben ze de neiging sneller te bewegen wanneer er meer obstakels zijn.

melkweg
Heelal

Bestond er een kosmos vóór het heelal?

DoorAriane Waitz
12 min

Wie het universum bewondert krijgt al snel allerlei vragen. Een kleine 14 miljard jaar geleden vond waarschijnlijk de oerknal plaats. Maar was er daarvóór dan ook iets? Wat? Het precieze antwoord op zulke vragen weten we niet, maar de theorieën opperen interessante mogelijkheden.

Emmy Noether
Geen categorie

Emmy Noether

DoorVera Moerbeek
14 min

Welke namen komen als eerste op wanneer je aan bekende resultaten uit de natuurkunde denkt? Albert Einstein, Isaac Newton, Galileo Galilei? De naam van Emmy Noether zal misschien niet zo snel opduiken in deze lijst. Vera Moerbeek legt uit waarom dat wel zou moeten.

singulariteit
Serie: Zwarte gaten
Heelal

Bijna-extreme zwarte gaten

DoorJildou Hollander
Deel 17
8 min

In februari schreef Jildou Hollander op onze website een artikel over extreme zwarte gaten. Deze extreem geladen of roterende objecten komen in het heelal waarschijnlijk niet voor, maar bíjna-extreme zwarten gaten komen dat wel, en zoals Jildou in dit vervolg uitlegt zijn ook die heel interessant!

Heelal

Zo voelt zwaartekracht op andere planeten

DoorSophie Schot
2 min

Zwaartekracht – je bent er misschien niet zo mee bezig. Je bent immers gewend aan de zwaartekracht op aarde. Maar hoe zou je de zwaartekracht ervaren op een andere planeet? Voor de BBC zocht natuurkundige Brian Cox zocht het uit.

kerstboom
Serie: Students on Science
Heelal

How to find invisible stuff

DoorDamian van Leeuwen
Deel 9
10 min

In de serie ‘Students on Science’ presenteren we Engelstalige artikelen die zijn geschreven door studenten van het vak Wetenschapscommunicatie aan de UvA. Vandaag beschrijft Damian van Leeuwen hoe natuurkundigen met het XENONnT-experiment donkere materie proberen op te sporen.