Materie

Jager-prooimodellen en bifurcaties

DoorLieuwe Bakker

Modellen van 'jagers' en 'prooien' vertonen allerlei interessante wiskundige eigenschappen die we niet alleen in de biologie, maar ook in de natuurkunde tegenkomen. Lieuwe Bakker duikt in de wereld van evenwichten, limietcykels en bifurcaties.

Lees meer

Deeltjes

Hoe teken je een atoom?

DoorMarcel Vonk
2 min

Natuurkundigen gaan graag tekeer tegen het traditionele plaatje van een atoom als een ‘mini-zonnestelsel’. De quantummechanica schrijft heel andere plaatjes voor, maar die zijn weer niet eenvoudig te begrijpen. Is er een gulden middenweg?

knoop
Deeltjes

Quantumfysica in de knoop

DoorJeremy van der Heijden
16 min

In het dagelijks leven kom je ze zo nu en dan tegen: knopen. Jeremy van der Heijden bespreekt de verrassende connectie tussen knopen en quantumfysica en het mysterieuze A-polynoom, een hulpmiddel om verschillende knopen van elkaar te onderscheiden.

metamateriaal
Materie

Eén materiaal, twee functies

DoorMarcel Vonk
4 min

In de afgelopen jaren is de populariteit van metamaterialen sterk toegenomen. Deze materialen komen niet in de natuur voor – hun geometrische ontwerp vindt plaats in het natuurkundelab. Metamaterialen kunnen heel bijzondere, vaak tegenintuïtieve eigenschappen hebben.

Deeltjes

Een modelbouwset voor ‘echte’ moleculen

DoorMarcel Vonk
8 min

Moleculen zijn zo klein dat we ze zelfs met gewone microscopen niet kunnen zien. Sinds kort bestaat er een ‘modelbouwset’ voor moleculen die zó klein is dat de deeltjes ook echte chemische reacties vertonen, maar groot genoeg om ze onder een gewone microscoop te bekijken.

Een felle, positieve blikseminslag gaat van de wolk recht naar de grond, met wat zijtakkingen in het wolkendek
Serie: Atmosferische ontladingen
Materie

Bliksem!

DoorJans Henke
Deel 1
14 min

Iedereen kent ze wel: de felle lichtflitsen die grote onweerswolken kunnen produceren. Maar hoe goed begrijpen we het fenomeen bliksem? Een kijkje in de wetenschap van bliksem en waar bliksemonderzoekers zich tegenwoordig mee bezig houden.

lhc
Deeltjes

Het standaardmodel: een effectieve theorie?

DoorSanne Vergouwen
14 min

Het standaardmodel van de elementaire deeltjes geeft een fantastisch nauwkeurige beschrijving van allerlei deeltjesprocessen in de natuur. Betekent dat dat dat model ook helemaal compleet is, of zou het kunnen dat we op nog kleinere schaal weer heel andere fysica aantreffen?

skytale
Deeltjes

Quantumsleutels veilig delen

DoorLieuwe Bakker
18 min

Quantumcomputers zouden allerlei technieken om berichten te versleutelen kunnen kraken. Gelukkig kun je quantummechanica óók gebruiken om juist berichten heel veilig te versturen, zonder dat ze ongemerkt afgeluisterd kunnen worden.

Heelal

Een gespaghettificeerde ster

DoorMarcel Vonk
4 min

Sinds een paar decennia zien astronomen vanuit zwarte gaten uitbarstingen van elektromagnetische straling komen. Er werd aangenomen dat zulke uitbarstingen afkomstig zijn van uit elkaar getrokken sterren, maar pas nu is zulke ‘spaghettificatie’ ook echt waargenomen.

Materie

Terugkijken: lezingen FYSICA

DoorMarcel Vonk
2 min

De Nederlandse Natuurkundige Vereniging, die dit jaar precies een eeuw bestaat, organiseert jaarlijks de natuurkundeconferentie FYSICA. De opnames van de online-editie van dit jaar – mét voordrachten van twee Nobelprijswinnaars – zijn inmiddels terug te kijken.