Heelal

Onverwachte verbanden in natuurkunde

DoorSarah Jansen

Symmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.

Lees meer

Een foto van de Khumbu Gletsjer, die naast Mount Everest ligt
Materie

Hoe smeltende gletsjers onze dagen versnellen

DoorJans Henke
10 min

Gletsjers smelten als gevolg van de klimaatverandering. Naast het feit dat hierdoor de zeespiegel stijgt, beïnvloedt dit ook een heel klein beetje de lengte van een dag. Hoe zit dat?

structuur die zowel stijf is als kan knikken
Materie

De kunst van het knikken

DoorMarcel Vonk
4 min

Waar ren je liever tegenaan – een bakstenen muur of een matras? Het antwoord is makkelijk, de muur is hard terwijl een matras een goede schokdemper is. Een team van onderzoekers heeft nu een manier ontdekt om materialen te ontwerpen die tot allebei in staat zijn.

image of warping stars
Heelal

Een paradox, tweede wet, en complexiteit

DoorSuzanne Bintanja
4 min

Er zijn nog veel vragen over zwarte gaten die onbeantwoord gaan, meer dan honderd jaar nadat hun vergelijkingen gevonden zijn. In 2014 kwam daar een nieuw raadsel bij, geformuleerd door Leonard Susskind, over het volume van een zwart gat. Een nieuwe natuurkundige wet biedt mogelijk een oplossing.

Illustratie schroef van Archimedes
Deeltjes

De quantumpomp: Thouless’ idee

DoorLieuwe Bakker
10 min

Bijna elk concept dat we kennen in onze ‘klassieke wereld’ heeft wel een quantumvariant. De vertaling naar de quantumwereld gaat meestal gepaard met een verlies van eenvoud maar een winst van speciale eigenschappen. Lieuwe Bakker vertelt over de quantumtegenhanger van een pomp.

Materie

Kan water een doolhof oplossen?

DoorSophie Schot
2 min

Misschien heb je het de afgelopen weken wel voorbij zien komen: een video van een simulatie waarbij een vierkant doolhof opgelost lijkt te worden door een vloeistof. YouTuber Steve Mould nam de proef op de som en bouwde een echt doolhof om het zelf uit te testen.

Materie

Hoe betegel je een badkamer?

DoorSuzanne Bintanja
6 min

Je kunt een badkamer met rechthoekige tegels betegelen, maar er zijn andere tegelvormen die wiskundig veel interessanter zijn. Een lang openstaande vraag – bestaat er een enkele tegelvorm die je oneindig kunt leggen zonder dat het patroon zich ooit herhaalt? – werd pas heel recent beantwoord.

tiq taq toe
Deeltjes

Een quantumversie van boter-kaas-en-eieren

DoorMarcel Vonk
4 min

Boter-kaas-en-eieren; wie kent het spelletje niet? Wie het spel met de kruisjes en rondjes te saai of te voorspelbaar vindt, kan tegenwoordig ook een quantumvariant spelen.

cones
Heelal

Black hole horizons: assembly instructions

DoorChristian Ventura Meinersen
8 min

Sinds het werk van wetenschappers als Stephen Hawking weten we dat zwarte gaten van alles met thermodynamica te maken hebben. In dit (Engelstalige) artikel bespreekt Christian Ventura Meinersen hoe je zelfs op een meetkundige manier kunt bepalen wat de temperatuur van een zwart gat is.

Geen categorie

Let’s talk: Women in physics!

DoorAude, Lieke en Lisa
2 min

Het viel drie studenten – Aude, Lieke en Lisa – op dat er maar zo weinig vrouwelijke docenten en hoogleraren in de natuurkunde zijn. Ze maakten een serie video’s waarin vier vrouwen in de fysica aan het woord komen.