Heelal

Onverwachte verbanden in natuurkunde

DoorSarah Jansen

Symmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.

Lees meer

kikker
Serie: Nutteloos of Nobelprijs
Materie

Wanneer kikkers vliegen

DoorCintia Perugachi Israels
Deel 3
6 min

Is het een vogel? Is het een vliegtuig? Nee, het is een zwevende kikker! Echt waar, kikkers kunnen zweven als je ze maar boven een sterke magneet plaatst. Dat hebben de winnaars van de Ig Nobelprijs van 2000 bewezen. Misschien kunnen we in de toekomst ook mensen laten zweven met behulp van magneten?

gekko
Serie: Biomimicry
Materie

Quantummechanische gekko’s

DoorCintia Perugachi Israels
Deel 2
10 min

Gekko’s zijn bijzondere beestjes. Ze zijn in staat om aan elk soort oppervlak te kleven. Hoe doen ze dat? Gekko’s maken gebruik van moleculaire krachten om aan je plafond te kunnen hangen. Als mensen kunnen wij ons laten inspireren door dit mechanisme: biomimicry.

grafeen
Materie

Grafeen groeit – en dat kun je zien

DoorMarcel Vonk
6 min

Grafeen is het sterkste materiaal dat we kennen. Bovendien blijkt het extreem goed te zijn in het geleiden van warmte en elektrische stroom, waardoor het een van de bijzonderste en veelzijdigste materialen is die we kennen. Allerlei eigenschappen van het materiaal, en van soortgelijke materialen, zijn echter nog slecht begrepen.

Materie

Quantumrekenen met ruis, maar zonder fouten

DoorJans Henke
4 min

Onderzoekers hebben een formule afgeleid die de effecten van omgevingsruis in berekeningen van quantumcomputers voorspelt. Het resultaat is cruciaal voor het ontwerpen en bouwen van quantumcomputers die in onze onvolmaakte wereld kunnen werken.

Deeltjes

Promoveren in de snaartheorie

DoorAlexander Van Spaendonck
2 min

Wie een natuurkundestudie afrondt kan gaan promoveren: vier jaar doorleren om wetenschappelijk onderzoeker te worden. Wat houdt dat precies in? Videomaker Simon Clark liep een dagje mee met een promovendus in de snaartheorie.

Serie: Biomimicry
Materie

Hoe kunnen vissen zo snel zwemmen?

DoorCintia Perugachi Israels
Deel 1
10 min

Zwemmen vereist voor mensen veel inspanning, maar qua snelheid krijgen we er weinig voor terug. Vissen en zeezoogdieren zijn daarentegen supersnel, en hoeven veel minder moeite te doen. Wat maakt hen zo veel sneller? Dit heeft allemaal te maken met slim gebruik van hydrodynamica.

diffractie
Heelal

Zijn sterren rond?

DoorPim van den Heuvel
10 min

Op sterrenfoto’s zie je vaak een patroon van lijnen die snijden op de plek van een heldere ster. Ook als iemand een ster tekent is dat vaak als een puntig object. Waarom zien we sterren zo? Ze zijn toch rond?

Heelal

Hoera! 25 jaar AdS/CFT

DoorSuzanne Bintanja
8 min

Zo’n 25 jaar geleden, in november 1997, verscheen een artikel met de titel “The Large N limit of superconformal field theories and supergravity”, geschreven door de Argentijnse natuurkundige Juan Maldacena. Het zou het begin zijn van wat nu bekend staat als de AdS/CFT-correspondentie.

Deeltjes

Magnetron of microgolfoven?

DoorLieuwe Bakker
8 min

Het Nederlandse woord ‘magnetron’ vertaalt naar het Engels als ‘microwave’ – een magnetron is dus een microgolf-oven. Maar waar komt dan onze benaming ‘magnetron’ vandaan? Lieuwe Bakker zocht het uit en ontdekte zo interessante onderliggende natuurkunde.