Heelal

De symmetrie van de zwaartekracht

DoorSilvester Borsboom

Drie van de vier fundamentele natuurkrachten begrijpen we goed dankzij een bijzonder soort symmetrie die ze vertonen: ijksymmetrie. Heeft de vierde, de zwaartekracht, ook zo'n symmetrie? Silvester Borsboom legt uit dat dat inderdaad het geval is, maar dat daar wel wat haken en ogen aan zitten.

Lees meer

trap_sq.png
Deeltjes

Quantum-koude ionen en atomen

DoorMarcel Vonk
6 min

Extreem koude quantumdeeltjes hebben nuttige toepassingen in bijvoorbeeld quantumcomputers of atoomklokken. Het liefst zouden natuurkundigen ook mengsels van atomen en ionen ‘quantum-koud’ maken, maar dat bleek heel lastig. Toch zijn natuurkundigen van de UvA daar nu in geslaagd.

Materie

Hedy Lamarr

DoorSumedha Biswas
10 min

In haar serie artikelen over bijzondere vrouwelijke wetenschappers vertelt Sumedha Biswas vandaag het verhaal van Hedy Lamarr: filmster, maar ook uitvinder van het ‘frequency hopping’-systeem dat bijvoorbeeld in moderne Wifi gebruikt wordt.

circle.jpg
Serie: Viva Fysica
Geen categorie

Terugkijken: Viva Fysica 2020

DoorMarcel Vonk
Deel 4
2 min

Op Viva Fysica!, het natuurkundecongres voor docenten en scholieren, vertellen onderzoekers wat er zoal speelt in het natuurkundeonderzoek van vandaag. De lezingen van Viva Fysica 2020 zijn nu terug te kijken.

liu.png
Geen categorie

Terugkijken: Physics@Veldhoven

DoorMarcel Vonk
2 min

Op 21 en 22 januari vond Physics@Veldhoven plaats. Zo’n 2000 natuurkundigen luisterden onder meer naar lezingen van Andrea Liu, Heino Falcke en Rupert Huber. De plenaire lezingen zijn inmiddels online terug te kijken.

20200121_spent-fuel-pool.jpg
Materie

Hoe (on)veilig is nucleair afval?

DoorJans Henke
10 min

Nucleair afval bestaat uit de radioactieve bijproducten van kernreactoren, de productie van kernwapens en nucleaire geneeskunde. Er is vooralsnog geen goede oplossing voorhanden voor het nucleair afvalprobleem. Wat zijn de gevaren van nucleair afval, en hoe gaan we hiermee om?

salt_creeping_4_sq.png
Materie

Het kruipen van zout beter begrepen

DoorMarcel Vonk
2 min

Als zout water verdampt, kan het zout kristalliseren en over grote afstanden ‘kruipen’. Dit effect, dat grote problemen veroorzaakt in bijvoorbeeld elektronica buitenshuis, is nu door een groep UvA-fysici in detail onderzocht.

prisma.jpg
Materie

Pathologische wetenschap

DoorMichiel Rollier
12 min

De term “pathologische wetenschap” werd door Irving Langmuir ingevoerd om vindingen aan te duiden die alleen in het brein van (soms grote groepen) overenthousiaste onderzoekers bestaan. Michiel Rollier bespreekt een aantal opzienbarende voorbeelden.

polen.jpg
Materie

Magnetische monopolen

DoorDamian van de Heisteeg
6 min

Magnetische monopolen zijn nog nooit waargenomen. Toch vermoeden sommige natuurkundigen dat deze deeltjes bestaan, en zouden ze áls ze dat doen allerlei heel interessante eigenschappen hebben.

betegeling.png
Deeltjes

The Matrix 2: Toevalsoppervlakken en 2D-zwaartekracht

DoorJeremy van der Heijden
14 min

Het is een onmisbaar wiskundig gereedschap voor de theoretisch natuurkundige: de matrix. Jeremy van der Heijden legt uit hoe je met behulp van matrices zelfs een quantumtheorie van de zwaartekracht kunt opstellen – zij het in slechts twee dimensies.