Quantum Universe jaaroverzicht 2025 (1)

DoorMarcel Vonk

Het is eind december, dus de media staan bol van de jaaroverzichten. Voor wie al dat terugblikken nog niet moe is, sluiten wij ons graag aan bij die trend. Vandaag deel 1 van het Quantum Universe-jaaroverzicht 2025, over de maanden januari t/m april.

Lees meer

figuur1_sq.jpg
Deeltjes

Quantummechanica en energieverlies

DoorLieuwe Bakker
18 min

Quantummechanica toepassen op grote systemen, met veel deeltjes en energieverlies, is niet eenvoudig. Lieuwe Bakker legt uit hoe je ook in zulke omstandigheden iets aan de wetten van de quantumfysica kunt hebben.

reactor.jpg
Deeltjes

Koude fusie: feit en fictie

DoorMichiel Rollier
16 min

Het zou een bijna onuitputtelijke nieuwe bron van energie kunnen zijn: koude kernfusie. Wat kan er wel, wat kan er niet, en wat is er in het verleden al geprobeerd om koude fusie voor elkaar te krijgen?

Materie

Synchronisatie

DoorJohan Dubbeldam
8 min

We zien in de natuur en in het dagelijks leven vaak dat verschijnselen synchroon lopen, of zelfs synchroon gáán lopen. Wat is de natuurkunde achter synchronisatie? Gastauteur Johan Dubbeldam legt het uit.

dimensies.png
Heelal

Dimensies in vijf moeilijkheidsgraden

DoorMarcel Vonk
2 min

Het tijdschrift Wired maakte een YouTube-serie waarin experts wetenschappelijke begrippen uitleggen op vijf niveaus: aan een kind, een scholier, een student, een promovendus en een collega-expert. Zo legt natuurkundige Sean Carrol het begrip ‘dimensies’ uit.

aarde.jpg
Heelal

Hoe weeg je de aarde?

DoorJeremy van der Heijden
12 min

De aarde weegt iets minder dan 6 quadriljoen kilogram, een getal van 25 cijfers. Verrassend genoeg was dat getal al aan het einde van de achttiende eeuw bekend. Jeremy van der Heijden legt uit hoe je de aarde weegt.

franck-hertz.jpg
Deeltjes

Het Franck-Hertz-experiment

DoorEvita Verheijden
6 min

Afgelopen vrijdag was het precies 106 jaar geleden dat het Franck-Hertz-experiment werd gepubliceerd. Hoewel de onderzoekers dat zelf nog niet beseften, was dit de eerste bevestiging van Niels Bohrs quantummechanische atoommodel.

daily_equation.jpg
Heelal

Your Daily Equation

DoorMarcel Vonk
2 min

Sinds twee weken plaatst theoretisch fysicus Brian Greene dagelijks een filmpje op YouTube waarin hij één vergelijking uit de natuurkunde of wiskunde bespreekt. Van E=mc^2 tot 1 = 0,99999…, allerlei intrigerende vergelijkingen komen langs.

qutech_artist-impression-of-two-entangled-spin-qubits_credit-luca-petit.png
Materie

Quantumbits onder praktische omstandigheden

DoorMarcel Vonk
6 min

QuTech, een samenwerking van TU Delft en TNO, is erin geslaagd om qubits in silicium aan te sturen bij een temperatuur die niet meer direct bij het absolute nulpunt van -273 graden Celsius ligt.

Materie

Conway en de Game of Life

DoorMarcel Vonk
6 min

Afgelopen zaterdag overleed de Engelse wiskundige John Conway op 82-jarige leeftijd. Conway heeft allerlei ontdekkingen op zijn naam staan, maar werd bij het grote publiek het meest bekend als de bedenker van de Game of Life.