HeelalHelp mee zwarte gaten te ontdekken DoorMarcel Vonk4 minWetenschappers vragen de hulp van het publiek om de oorsprong te vinden van honderdduizenden sterrenstelsels die zijn ontdekt door de grootste radiotelescoop ooit gebouwd: LOFAR.
Serie: Ultrakoude gassenMaterieUltrakoude gassen (2): koud, kouder, koudst DoorLieuwe BakkerDeel 222 minVeel natuurkundige experimenten worden gedaan bij extreem lage temperaturen. Dingen zo koud maken is echter niet eenvoudigweg een kwestie van ‘de koelkast aanzetten’. Lieuwe Bakker dook in de fysica van het ultra-afkoelen. (Deel 2 van 3.)
MaterieTwistronics: elektronica met een twist DoorJans Henke10 minIn maart 2018 kondigde een onderzoeksgroep van MIT aan dat het ze gelukt was om twee lagen van grafeen – een metaal van één atoom dik – te veranderen in een isolator of zelfs een supergeleider. Het gevolg was een explosie van onderzoek in een heel nieuwe onderzoeksrichting: twistronics.
HeelalWat is er met Betelgeuze aan de hand? DoorMarcel Vonk6 minDe ster Betelgeuze haalt de laatste maanden regelmatig het nieuws. Gaat de ster ‘binnenkort’ ontploffen? Nieuwe VLT-opnames laten zien dat de rode superreus niet alleen minder licht geeft, maar ook van vorm lijkt te veranderen.
MaterieHet Mpemba-effect: hoe warm water sneller bevriest DoorMichiel Rollier8 minWat bevriest sneller, warm water of koud water? Het voor de hand liggende antwoord blijkt niet altijd het juiste te zijn! Michiel Rollier beschrijft het tegenintuïtieve Mpemba-effect.
DeeltjesThe Matrix 3: Toevalsmatrices en de Riemannhypothese DoorJeremy van der Heijden10 minIn het derde deel van zijn artikelenreeks over toevalsmatrices bespreekt Jeremy van der Heijden een van de grootste raadsels uit de moderne wiskunde: de Riemannhypothese. Kan de natuurkunde van toevalsmatrices helpen om dit fundamentele wiskundige probleem op te lossen?
Serie: Ultrakoude gassenMaterieUltrakoude gassen (1) DoorLieuwe BakkerDeel 116 minVeel natuurkundige experimenten worden gedaan bij extreem lage temperaturen. Dingen zo koud maken is echter niet eenvoudigweg een kwestie van ‘de koelkast aanzetten’. Lieuwe Bakker dook in de fysica van het ultra-afkoelen.
DeeltjesQuantum-koude ionen en atomen DoorMarcel Vonk6 minExtreem koude quantumdeeltjes hebben nuttige toepassingen in bijvoorbeeld quantumcomputers of atoomklokken. Het liefst zouden natuurkundigen ook mengsels van atomen en ionen ‘quantum-koud’ maken, maar dat bleek heel lastig. Toch zijn natuurkundigen van de UvA daar nu in geslaagd.
MaterieHedy Lamarr DoorSumedha Biswas10 minIn haar serie artikelen over bijzondere vrouwelijke wetenschappers vertelt Sumedha Biswas vandaag het verhaal van Hedy Lamarr: filmster, maar ook uitvinder van het ‘frequency hopping’-systeem dat bijvoorbeeld in moderne Wifi gebruikt wordt.
