Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

kralen.jpg
Heelal

Zijn zwaartekrachtgolven meetbaar?

DoorJorrit Kruthoff
4 min

Einstein voorspelde al vroeg in de 20e eeuw het bestaan van zwaartekrachtgolven. Lang was echter onduidelijk of een waarnemer in de golvende ruimtetijd zelf ook die golven kon waarnemen. Een gedachte-experiment van Richard Feynman bracht daar in 1957 verandering in.

cosmological_constant_sq.jpg
Heelal

De slechtste voorspelling in de natuurkunde

DoorMarcel Vonk
10 min

Het wordt wel de “slechtste voorspelling in de natuurkunde” genoemd: het feit dat de energiedichtheid van volkome lege ruimte, de zogeheten kosmologische constante, extreem klein is. Waarom is lege ruimte niet zwaarder?

avalanche.png
Materie

Sneeuw en lawines

DoorMirte van der Eyden
8 min

Soms kunnen alledaagse natuurkundige vraagstukken enorm complex blijken te zijn. Eén zo’n vraag, van belang voor Olympische sporters maar ook voor bijvoorbeeld lawinepreventie, is: hoe zit sneeuw in elkaar?

appel-emergentie-2-392x267.jpg
Heelal

Waarom is zwaartekracht emergent?

DoorManus Visser
8 min

Een populair idee onder theoretisch natuurkundigen is dat zwaartekracht op de allerkleinste schaal niet bestaat, maar pas tevoorschijn komt op macroscopische schaal. Waar komt dat vandaan?

zon.jpg
Deeltjes

Water koken met sterrenstof

DoorGerben Oling
6 min

Volgens Einstein zit er een enorme hoeveelheid energie in materie. Waarom duurt het dan toch zo lang om water aan de kook te brengen, en wat heeft dit alles te maken met het metaal van je pannetje?

coulais_sq.png
Serie: Viva Fysica
Geen categorie

Terugkijken: Viva Fysica 2018

DoorMarcel Vonk
Deel 2
2 min

Op Viva Fysica!, het natuurkundecongres voor docenten en scholieren, vertelden onderzoekers wat er zoal speelt in het natuurkundeonderzoek van vandaag. De lezingen zijn nu terug te kijken.

polchinski.jpg
Deeltjes

Joseph Polchinski

DoorJorrit Kruthoff
4 min

Afgelopen vrijdag overleed de theoretisch natuurkundige Joseph Polchinski. Polchinski was onder meer de ontdekker van D-branen – hoger-dimensionale objecten die in de snaartheorie een belangrijke rol spelen.

manus_visser_uvnl.jpg
Heelal

Leven we in een hologram?

DoorMarcel Vonk
2 min

Leven we in een hologram? Het beeld uit de Matrix-filmtrilogie klinkt als pure science fiction. In een college voor De Universiteit van Nederland legde Manus Visser uit wat aan dit onderwerp science is, en wat fiction.

draaimolen.jpg
Heelal

De Ehrenfestparadox

DoorMarcel Vonk
12 min

In 1909 bedacht Paul Ehrenfest een gedachte-experiment dat in tegenspraak leek met Einsteins vier jaar eerder verschenen speciale relativiteitstheorie. De oplossing van de paradox leidde uiteindelijk tot de algemene relativiteitstheorie.