Heelal

Paradigmaverschuivingen: bewegende wetenschap

DoorAriane Waitz

In de rubriek “Vraag het een natuurkundige” beantwoorden we vragen van onze lezers. In deze vijfde editie behandelen we de vraag van lezer Max: hoe komt het dat de lijst van onopgeloste problemen en onbeantwoorde vragen in de fundamentele natuurkunde en kosmologie steeds groeit?

Lees meer

montecarlo.jpg
Geen categorie

Willekeurig experimenteren met de computer

DoorGerben Oling
8 min

Experimenteren kan in het laboratorium, maar ook met de computer. Voor dat laatste zijn echter vaak willekeurige getallen nodig – en hoe maak je die?

neutronenster2.jpg
Geen categorie

Echo’s van exotische compacte objecten

DoorMichiel Rollier
12 min

Normaal gesproken wordt een neutronenster gezien als het kleinste compacte object dat materie kan vormen voor het ineenstort tot een zwart gat. Maar is dat ook zo – en zo niet, kunnen we dat dan meten?

stof.jpg
Geen categorie

Brownse beweging

DoorJorrit Kruthoff
6 min

Dansende stofdeeltjes in het zonlicht vormen een mooi schouwspel. En meer dan dat: Einstein concludeerde uit de beweging van dit soort deeltjes dat materie wel moet bestaan uit kleine brokjes – atomen en moleculen.

fibonacci.jpg
Geen categorie

Priemgetallen testen met de quantummechanica

DoorWatse Sybesma
6 min

Priemgetallen vormen misschien wel de interessantste wiskundige getallenreeks. Maar spelen die getallen ook in de natuur een rol? Met name in de quantummechanica blijt dat een interessant vraagstuk.

beer_tapping.jpg
Materie

Bier, bubbels en bommen

DoorEvita Verheijden
4 min

Koningsdag – een mooie dag om het over de fysica van bier te hebben. Sla met één bierflesje op een ander, en het onderste flesje zal hevig overstromen. Maar waarom eigenlijk? Evita Verheijden zocht het uit.

dragonfly_media_047931.jpg
Geen categorie

Luisteren naar de eerste sterren

DoorLars Aalsma
6 min

In de Australische outback staat een metalen antenne ter grootte van een tafeltennistafel. Daarmee zijn recent de allereerste sterren in het heelal waargenomen – maar met de meting is iets vreemds aan de hand…

fietsslot.jpg
Geen categorie

Elektromagnetisme en Langlands’ “woordenboek”

DoorMirte van der Eyden en Gerben Oling
10 min

In maart won de Canadese wiskundige Robert Langlands de Abelprijs, de “Nobelprijs voor de wiskunde”. Wat onderzocht Langlands nu precies, en wat heeft die wiskunde met natuurkunde te maken?

ecoli_sq.jpg
Geen categorie

Zwemmen op microschaal (1)

DoorBram Bet
6 min

Voor mensen is water een gemakkelijke vloeistof om in te zwemmen. Voor een bacterie is dat echter heel anders: die ervaart water als een dikke, taaie stroop. Gastauteur Bram Bet legt uit hoe dat komt.

hawking_coll.jpg
Geen categorie

Driemaal Stephen Hawking

DoorMarcel Vonk
2 min

Op woensdag 4 april organiseerde de UvA een Science Colloquium over het leven van Stephen Hawking. Drie wetenschappers spraken over wat Hawking voor hun werk en voor hen persoonlijk betekend heeft. De lezingen zijn nu terug te kijken.