Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

JUICE
Heelal

Leven op een maan?

DoorAmber Visser
2 min

Zou er buitenaards leven kunnen bestaan binnen ons zonnestelsel? En hoe zou dat eruitzien? Dat zijn vragen die de JUICE-missie van ESA probeert te beantwoorden door te gaan kijken bij de voornaamste kandidaten voor buitenaards leven die we kunnen bereiken: de ijsmanen van Jupiter.

dronken creatieveling
Materie

De computer als dronken creatieveling

DoorSimon Ilić
8 min

De natuurkunde is vaak inspiratie voor kunstmatige intelligentie – zoals ook blijkt uit de recente Nobelprijzen. Gastauteur Simon Ilić legt uit hoe het natuurkundige begrip diffusie te maken heeft met generatieve AI, zoals Dall.E en Stable Diffusion.

Solvay 2024
Geen categorie

Reisverslag van een PhD-student

DoorPim van den Heuvel
18 min

“Theoretisch natuurkundige” – het klinkt heel mooi, maar hoe word je het, en wat doet zo iemand nu precies? Beginnend PhD-student Pim van den Heuvel doet verslag van de Solvay School, een negen weken durend introductieprogramma voor zijn opleiding tot wetenschappelijk onderzoeker.

Heelal

Eenzame oude quasars gevonden

DoorMarcel Vonk
4 min

Een team van astronomen heeft oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven. Tot nu toe gingen astronomen er op basis van modellen van uit dat oude quasars zich altijd bevinden in drukke gebieden met veel naburige sterrenstelsels.

neutrino
Deeltjes

De dichter onder de deeltjes

DoorMarcel Vonk
2 min

Begin oktober zond de NPO de documentaire ‘Neutrino’ uit. De documentaire volgt het neutrino-onderzoek dat zich onder de Japanse berg Ikeno afspeelt, zowel vanuit het gezichtspunt van de wetenschappers als dat van de lokale bevolking.

quantumtoetsenbord
Deeltjes

Moet de quantumtheorie aangepast worden?

DoorJosé Dupont
18 min

Het meetprobleem is een raadsel over de vraag hoe we de voorspellingen van de quantummechanica precies moeten interpreteren. Zogeheten “objective collapse-theorieën” proberen dit probleem op te lossen door de quantumtheorie op een slimme manier een klein beetje aan te passen.

zonsopkomst
Materie

De temperatuur van kleur

DoorMarcel Vonk
2 min

Als je in de camera op je telefoon de kleur van de foto wilt aanpassen, doe je dat vaak door een temperatuur in Kelvin op te geven. Wat hebben kleur en temperatuur met elkaar te maken?

priemgetallen
Deeltjes

Nieuw priemgetal ontdekt!

DoorJildou Hollander
12 min

Er is een nieuw grootste priemgetal ontdekt! Hoewel… eigenlijk is het noch nieuw, noch het grootste – maar het is wel interessant. Hoe gebeurde de ontdekking, en hebben de in de wiskunde zo belangrijke priemgetallen ook iets met natuurkunde te maken?

SAT
Geen categorie

De examenvraag die iedereen fout deed

DoorSophie Schot
2 min

Het lijkt een van die flauwe vragen die op social media de ronde doen: hoe vaak moet cirkel A rond cirkel B draaien om weer op zijn oorspronkelijke plek terug te komen? Maar vergeleken bij “hoeveel is 2 + 3 x 0?” is deze vraag een stuk interessanter!