Deeltjes

Nobelprijs voor quantumfysica op grote schaal

DoorAndrás Gácsbaranyi

Volgende week vindt de jaarlijkse Nobelprijsuitreiking plaats. In dit Engelstalige artikel legt András Gácsbaranyi uit wat John Clarke, Michel Henri Devoret and John Matthew Martinis, de prijswinnaars voor natuurkunde, onderzocht hebben, en waarom hun resultaten zo bijzonder zijn.

Lees meer

tas2
Materie

Draaiende, golvende lading

DoorJosé Dupont
12 min

Tantaliumdisulfide ziet eruit als een doodgewoon metaal, maar recent onderzoek heeft onthuld dat het materiaal bijzondere ladingdichtheidsgolven heeft.

Deeltjes

De quantummechanica van Gerard ’t Hooft

DoorJort de Groot
16 min

Op 6 april van dit jaar won de Nederlandse natuurkundige Gerard ’t Hooft de Special Breakthrough Prize voor zijn inzichten in ijktheorie en het standaardmodel. Een goede aanleiding om een artikel te besteden aan recenter werk van ’t Hooft over de grondslagen van de quantummechanica.

zwart gat m87
Heelal

Gravasterren: alternatief voor zwarte gaten?

DoorJildou Hollander
8 min

Karl Schwarzschild was de eerste persoon die een oplossing van de Einsteinvergelijkingen opschreef. Zijn oplossing beschrijft de kromming van de ruimtetijd – en dus de zwaartekracht – die buiten een ster gevonden wordt, en geldt voor elk stervormig object.

zonnevlam
Heelal

De zon in actie

DoorSophie Schot
2 min

Een paar dagen geleden was het veel in het nieuws: zonnestormen die communicatieblackouts veroorzaakten. Maar wat is een zonnestorm eigenlijk? En hoe veroorzaken ze communicatieproblemen?

paardenrace
Heelal

Informatie, zwarte gaten en paardenraces

DoorJames Robinson
12 min

Je hebt 25 paarden en een renbaan met 5 startplekken. Hoe bepaal je zo efficiënt mogelijk welke drie paarden het snelste zijn? En wat heeft dit raadsel met informatietheorie en met zwarte gaten te maken?

kristal
Deeltjes

Een standaardmodelspel

DoorJosé Dupont
8 min

In het spel Elementary, bedacht door een Leidse natuurkundestudente, leer je de wereld van het standaardmodel kennen. Het leuke en laagdrempelige spel kun je met familie of vrienden spelen, en laat je zonder intimiderende formules kennismaken met elementaire deeltjes en hun interacties.

infrarooddriehoek
Heelal

Onverwachte verbanden in natuurkunde

DoorSarah Jansen
14 min

Symmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.

Materie

Over wrijving en rode verkeerslichten

DoorMarcel Vonk
4 min

Als een verkeerslicht op rood staat, wacht iedereen – totdat iemand begint over te steken. Al snel steekt iedereen dan over. Amsterdamse natuurkundigen hebben ontdekt dat er, als twee elkaar rakende oppervlakken beginnen te glijden, een vergelijkbaar proces plaatsvindt.

Serie: Quantumpioniers
Deeltjes

Quantumpioniers (0): wat voorafging

DoorJort de Groot
Deel 1
22 min

In de serie ‘Quantumpioniers’ bespreekt Jort de Groot het leven en het werk van natuurkundigen die belangrijke bijdragen hebben geleverd aan de ontwikkeling van quantummechanica. Dit ‘nulde’ deel gaat over ontwikkelingen vóór de 20e eeuw die uiteindelijk zouden leidden tot het quantumbegrip.