Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander

Het Ising-model is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

Lees meer

experiment
Materie

Eeuwige materiegolven

DoorMarcel Vonk
6 min

Natuurkundigen kunnen ‘atomenlasers’ maken, die materiegolven uitzenden. Maar kunnen ze die materiegolven in stand houden om in toepassingen te gebruiken? In recent onderzoek toont een team van natuurkundigen aan dat het antwoord ‘ja’ is.

Heelal

De tijd is niet wat hij lijkt

DoorVera Moerbeek
4 min

Stel dat je in een kamer bent waar je met geen mogelijkheid verandering kan observeren. Niets verandert. Hoe weet je dan zeker dat de tijd toch wel verstrijkt? Vera Moerbeek bespreekt twee boeken van Carlo Rovelli waarin onder meer deze vraag aan bod komt.

Christiane de Morais Smith
Geen categorie

Voorbij de muur achter de sterren

DoorSebastiaan van de Water
6 min

Cristiane de Morais Smith is een geboren pionier. Geflankeerd door haar papegaai Yara verkent ze de grenzen van de werkelijkheid. Waarbij de penseelstreken van Picasso haar natuurkundehart dieper raken dan de formules van Newton.

zwart gat
Heelal

Zwarte gaten in Paradiso

DoorJeremy van der Heijden
2 min

Wat zijn zwarte gaten? Hoe ontstaat zwaartekracht? Wat heeft snaartheorie daarmee te maken? In een nieuwe Science & Cocktails, op 13 juli in Paradiso in Amsterdam zijn dit enkele van de fundamentele vragen die ter sprake zullen komen.

taart
Deeltjes

Het fracton: een fractie van een deeltje

DoorBoris Post
12 min

Protonen, elektronen, fotonen – natuurkundigen geven de bouwstenen van ons heelal graag namen die op -onen eindigen. Het is dus niet verbazend dat fracties van deeltjes ‘fractonen’ worden genoemd. Maar wat is een fracton precies, en wat hebben we eraan? Nieuwe QU-redacteur Boris Post legt het uit.

Deeltjes

Majoranadeeltjes als qubits

DoorSanne Vergouwen
4 min

Het veelbesproken Majoranadeeltje zou weleens dé bouwsteen kunnen zijn van de eerste goedwerkende quantumcomputer. In de podcastserie van Atlas wordt de zoektocht naar het Majoranadeeltje uitgebreid besproken.

Heelal

Met gravitatiegolven nieuwe deeltjes vinden

DoorMarcel Vonk
4 min

Rond draaiende zwarte gaten kunnen wolken van ultralichte deeltjes ontstaan. Een team van natuurkundigen laat nu zien dat zulke wolken een karakteristiek patroon achterlaten in zwaartekrachtgolven die door binaire zwarte gaten worden uitgezonden.

Deeltjes

And… Action!

DoorChristian Ventura Meinersen
6 min

Actie! De kreet heeft niet alleen een betekenis op de filmset; ook natuurkundigen hoor je vaak praten over de ‘actie’ van een systeem. In dit Engelstalige artikel legt Christian Ventura Meinersen uit wat een actie is, en hoe het begrip de volledige evolutie van een systeem bepaalt.

Heelal

Een telescoop zo groot als de Aarde

DoorSuzanne Bintanja
8 min

Na de eerste foto van een zwart gat in 2019 presenteerde het team van de Event Horizon Telescope – een telescoop zo groot als de Aarde – recent de tweede foto van een zwart gat. In dit artikel legt Suzanne Bintanja uit waarom we zo’n grote telescoop überhaupt nodig hebben, en hoe die telescoop werkt.