Deeltjes

Quantumpioniers (1): Ludwig Boltzmann

DoorJort de Groot

In de serie 'Quantumpioniers' bespreekt Jort de Groot het leven en het werk van natuurkundigen die belangrijke bijdragen hebben geleverd aan de ontwikkeling van quantummechanica. Deze aflevering gaat over Ludwig Boltzmann, wiens vertrouwen in atomen direct tot de quantummechanica heeft geleid.

Lees meer

eso1907a.jpg
Geen categorie

Breakthrough-prijs voor Event Horizon Telescope

DoorMarcel Vonk
4 min

Het team van de Event Horizon Telescope, dat eerder dit jaar de eerste foto van een zwart gat maakte, heeft de jaarlijks toegekende Breakthrough Prize for Fundamental Physics gewonnen – een bedrag van maar liefst 3 miljoen dollar.

lavamoat_sq.jpg
Geen categorie

Een lavagracht om je huis?

DoorMarcel Vonk
2 min

Veel natuurkundeliefhebbers zijn fan van zowel het Youtubekanaal MinutePhysics als de webcomic XKCD. Combineer de twee, en je krijgt een mooi vormgegeven en natuurkundig verantwoord antwoord op de vraag ‘Hoe bouw je een lavagracht om je huis?’.

women_manhattan.jpg
Geen categorie

Het Matilda-effect

DoorSumedha Biswas
12 min

Het Matilda-effect is het verschijnsel dat wetenschappelijke resultaten van vrouwelijke onderzoekers vaak worden toegekend aan hun mannelijke collega’s. UvA-masterstudent Sumedha Bishwas ging op zoek naar voorbeelden van dit effect. (Artikel in het Engels.)

salt_crop.jpg
Deeltjes

K-theorie (3): Een beladen kwestie

DoorMarcel Vonk
18 min

Elektrisch geladen deeltjes kunnen een positieve of negatieve lading hebben, en die lading kan alleen in veelvouden van een fundamentele lading voorkomen. In sommige natuurkundige modellen kan het concept ‘lading’ echter een stuk ingewikkelder en interessanter zijn!

neon_lidardata.jpg
Materie

Lasers: ook voor archeo- en ecologen

DoorJans Henke
10 min

Lasers ontstonden uit natuurkundig onderzoek, maar zijn tegenwoordig ook onmisbaar in andere takken van de wetenschap. Zo helpen ze archeologen met het vinden van verborgen steden, en ecologen met het op afstand toezicht houden op begroeiing.

20190823_apollo11_lrrr_crop.jpg
Materie

Lasers: van hier tot de maan

DoorJans Henke
10 min

Lasers, in het dagelijks leven te vinden in supermarktscanners en lichtshows, zijn een resultaat van onze kennis van de quantummechanica. Een belangrijke toepassing van lasers is LiDAR, een techniek waarmee je lange afstanden heel precies kunt meten – zelfs tot de maan!

mobius_strip.png
Deeltjes

K-theorie (2): Spelen met dimensies

DoorMarcel Vonk
14 min

Niet alles wat met een getal wordt beschreven kan positief én negatief zijn. Wat betekent bijvoorbeeld ‘min 4-dimensionaal’? Niets, op het eerste gezicht – maar verrassend genoeg zijn er toch plekken in de natuurkunde waar een dergelijk begrip voorkomt!

traincoupling.jpg
Geen categorie

Sterk gekoppelde theorieën

DoorJorrit Kruthoff
10 min

‘Zwakke koppeling’ is een magische term in de theoretische natuurkunde. Als de wisselwerking tussen deeltjes zwak is, kunnen we er goed aan rekenen. Maar de natuur houdt zich niet altijd aan onze voorkeuren – wat doen we als er sprake is van sterke koppeling?

hardy_sq.png
Deeltjes

Hardy’s paradox

DoorEvita Verheijden
6 min

Quantummechanische (gedachte-)experimenten brengen met regelmaat ons klassiek geschoolde brein in de war. Voor wie zijn hersenen wil trainen in quantummechanisch denken bespreken we vandaag nog zo’n experiment: Hardy’s Paradox.