Voor wie meer wil weten

Heelal

drie detectoren van LISA die in een baan rond de zon zweven
Heelal

Heeft het universum een geheugen?

DoorSarah Jansen
4 min

De relativiteitstheorie doet een opmerkelijke voorspelling over zwaartekrachtgolven: elke zwaartekrachtgolf zou een onuitwisbare afdruk op de ruimtetijd moeten achterlaten. Is er enige hoop om deze ‘herinneringen’ van het universum te observeren?

zwart gat
Serie: Zwarte gaten
Heelal

Extreme zwarte gaten

DoorJildou Hollander
Deel 16
12 min

Extreme zwarte gaten zijn heel bijzondere zwarte gaten. Lang werd geloofd dat ze niet echt konden bestaan, maar recentelijk is reden ontstaan om daaraan te twijfelen.

comacluster
Heelal

De Hubblespanning

DoorJildou Hollander
10 min

Nieuw onderzoek bevestigt een al langer bestaand probleem in de astrofysica: de Hubblespanning, een discrepantie tussen methoden om de Hubbleconstante te meten. Een belangrijk probleem, want uiteindelijk gaat het hier om de vraag: hoe oud is ons heelal?

JUICE
Heelal

Leven op een maan?

DoorAmber Visser
2 min

Zou er buitenaards leven kunnen bestaan binnen ons zonnestelsel? En hoe zou dat eruitzien? Dat zijn vragen die de JUICE-missie van ESA probeert te beantwoorden door te gaan kijken bij de voornaamste kandidaten voor buitenaards leven die we kunnen bereiken: de ijsmanen van Jupiter.

Heelal

Eenzame oude quasars gevonden

DoorMarcel Vonk
4 min

Een team van astronomen heeft oude quasars waargenomen die verrassend genoeg in hun eentje lijken te zweven. Tot nu toe gingen astronomen er op basis van modellen van uit dat oude quasars zich altijd bevinden in drukke gebieden met veel naburige sterrenstelsels.

LISA
Heelal

Lawaaiige witte dwergen

DoorMarcel Vonk
4 min

De achtergrondruis van zwaartekrachtgolven van om elkaar cirkelende witte dwergsterren zal sterker zijn dan de ruis van dubbele zwarte gaten. Dat voorspellen twee Nijmeegse masterstudenten en hun begeleider in twee vakpublicaties in aanloop naar de LISA-ruimtemissie.

axionenwolk
Heelal

Gehuld in axionen

DoorMarcel Vonk
8 min

Een team van natuurkundigen heeft aangetoond dat extreem lichte deeltjes, axionen, in grote wolken rond neutronensterren kunnen voorkomen. Deze axionen kunnen een verklaring vormen voor de ongrijpbare donkere materie waar kosmologen naar op zoek zijn – en bovendien is het misschien niet heel moeilijk om ze waar te nemen.

alice
Heelal

Carrolliaanse natuurkunde

DoorJildou Hollander
16 min

Einsteins relativiteitstheorie lijkt, zolang je inzoomt op relatief langzame processen, heel sterk op de klassieke bewegingswetten van Newton. Sinds kort is er ook veel interesse in de uitgezoomde situatie, ‘Carrolliaanse natuurkunde’, waarin zelfs het licht niet lijkt te bewegen.

minimaan-BBC
Heelal

Een tweede (mini-) maan?

DoorSophie Schot
2 min

Sinds 29 september, en tot vermoedelijk 25 november, hebben we een tweede maan. Nou ja, eigenlijk is de minimaan een planetoïde die tijdelijk rond de aarde draait. De planetoïde verblijft maar zo’n 8 weken in onze regionen, en zal uiteindelijk weer ontsnappen aan de zwaartekracht van de aarde.