Heelal

Onverwachte verbanden in natuurkunde

DoorSarah Jansen

Symmetrieën, zwaartekrachtsgolven en botsingen van deeltjes – drie natuurkundige fenomenen die ogenschijnlijk niets met elkaar te maken hebben. Het was dan ook een grote verrassing toen bleek dat bepaalde aspecten van deze fenomenen wiskundig gezien exact hetzelfde zijn.

Lees meer

Heelal

Dimensie-analyse en zwarte gaten

DoorPim van den Heuvel
12 min

Dimensie-analyse: een wiskundig trucje dat in de natuurkunde enorm behulpzaam is. Zo kun je, zonder ingewikkelde berekeningen te doen, er van alles mee leren over bijvoorbeeld zwarte gaten.

hyperbolisch vlak
Heelal

Hemelse holografie

DoorBoris Post
10 min

Het klinkt als een sciencefictionboek of een magische praktijk: “hemelse holografie.” Toch is celestial holography, de zoektocht naar een theorie van quantumzwaartekracht in onze eigen ruimtetijd, een boeiend en opkomend onderzoeksgebied in de theoretische natuurkunde.

Proefschrift Jeremy van der Heijden
Heelal

Chaos, wormgaten, en holografie

DoorJeremy van der Heijden
10 min

Hoe ziet een quantumtheorie voor zwarte gaten eruit? Wat heeft chaostheorie te maken met wormgaten? En wat bedoelen we als we zeggen dat het universum een hologram is? Dit alles komt ter sprake in het proefschrift dat QU-redacteur Jeremy van der Heijden vrijdag verdedigt.

krabnevel
Heelal

Pulsars kunnen donkere materie doen oplichten

DoorMarcel Vonk
10 min

De hamvraag als het gaat om de jacht op donkere materie is: waar bestaat die materie uit? Een team van astrofysici heeft nu laten zien dat donkere materie, als die uit zogeheten ‘axionen’ bestaat, zich zou kunnen tonen in de vorm van een subtiele extra gloed rond pulserende sterren.

Spaghetti
Materie

Over natuurkundigen en naamgeving

DoorSophie Schot
4 min

In alle takken van de natuurkundesport vind je vreemde, bijzondere en soms ronduit onbegrijpelijke namen. Sophie Schot bespreekt onder meer WIMPs, MACHO’s en spaghetti-fases.

electron caught
Geen categorie

De wereld in attoseconden

DoorRenske Wierda
8 min

Deze week zijn de winnaars van de Nobelprijzen weer bekend gemaakt. De natuurkundeprijs gaat dit jaar naar Pierre Agostini, Ferenc Krausz en Anne l’Huiller, voor de technologie achter de allerkortste lichtpulsen, die gebruikt kunnen worden om de quantummechanica op extreem korte tijdschalen in beeld te brengen.

wormgat
Geen categorie

Getaltheorie en zwarte gaten

DoorSuzanne Bintanja
8 min

Op het eerste gezicht hebben zwarte gaten en getaltheorie, de tak van wiskunde die eigenschappen van gehele getallen bestudeert, weinig met elkaar gemeen. Wie wat dieper in de wiskunde duikt, vindt echter diepe connecties tussen de twee vakgebieden, die de mysteries rondom zwarte gaten kunnen helpen ophelderen.

John von Neumann
Geen categorie

Het verbluffende leven van John von Neumann

DoorPim van den Heuvel
20 min

John von Neumann was een van de meest geniale en invloedrijke mensen uit de recente geschiedenis. Aan de hand van zijn biografie, The Man from the Future van Ananyo Bhattacharya, vat Pim van den Heuvel kort enkele aspecten van zijn leven samen.

Materie

Knopentheorie

DoorAlexander Van Spaendonck
4 min

Wiskundige knopen – denkbeeldige ‘lusjes’ die niet te ontwarren zijn – hebben allerlei toepassingen in de quantumfysica, scheikunde en biologie. YouTubekanaal Veritasium maakte een mooie introductievideo over het onderwerp.