Tag

Wiskunde en mathematische fysica

77 artikelen
zebra's
Materie

Hoe een zebra zijn strepen verdient

DoorJildou Hollander
8 min

Alan Turing kraakte niet alleen codes; hij was ook geïnteresseerd in de wetenschap achter patronen in de natuur. Met een eenvoudig door Turing bedacht model kun je begrijpen hoe zebra’s hun strepen krijgen, en hoe andere soortgelijke patronen ontstaan.

ising-model
Deeltjes

Een verhaal met ups en downs

DoorJildou Hollander
10 min

Het Ising-model – bij elke natuurkundestudent bekend – is een eenvoudig maar rijk model voor onder andere magnetisme. 100 jaar geleden publiceerde Ernst Ising zijn ééndimensionale oplossing voor het model. Jildou Hollander beschrijft de details van dit fascinerende model.

informatie zwart gat
Geen categorie

De natuurlijkheid van getallen

DoorJort de Groot
32 min

Veel wis- en natuurkunde is gebaseerd op de getallen op de getallenlijn, maar hoe natuurlijk is deze getallenlijn eigenlijk, en bestaat alles op de getallenlijn wel écht?

omslagafbeelding bijzondere oppervlakken
Geen categorie

Bijzondere oppervlakken

DoorSarah Jansen
14 min

Oppervlakken zonder binnen- of buitenkant zijn niet alleen interessante wiskundige constructies, maar hebben ook verrassende toepassingen in bijvoorbeeld elektrotechniek, metamaterialen, en zelfs snaartheorie.

paardenrace
Heelal

Informatie, zwarte gaten en paardenraces

DoorJames Robinson
12 min

Je hebt 25 paarden en een renbaan met 5 startplekken. Hoe bepaal je zo efficiënt mogelijk welke drie paarden het snelste zijn? En wat heeft dit raadsel met informatietheorie en met zwarte gaten te maken?

Emmy Noether
Geen categorie

Emmy Noether

DoorVera Moerbeek
14 min

Welke namen komen als eerste op wanneer je aan bekende resultaten uit de natuurkunde denkt? Albert Einstein, Isaac Newton, Galileo Galilei? De naam van Emmy Noether zal misschien niet zo snel opduiken in deze lijst. Vera Moerbeek legt uit waarom dat wel zou moeten.

prisma
Materie

Is alles spectraal?

DoorJort de Groot
18 min

De meter is gedefinieerd aan de hand van een golflengte die ontstaat bij de emissie van een foton uit een atoom. Zo volgt een meetkundig resultaat uit een “spectrale” eigenschap. Geeft dit voorbeeld een diepere waarheid achter ons universum weer? We nemen een kijkje in het spectrum en vragen ons af: is alles spectraal?

waterglijbaan Drievliet
Geen categorie

Wat is de snelste glijbaan?

DoorPim van den Heuvel
18 min

Wat hebben een rollende cirkel, een ouderwetse klok, de reflectie van licht in een kopje koffie en het snelste pad tussen twee punten dat een vallend object doorkruist onder invloed van de zwaartekracht, oftewel: de snelste glijbaan, met elkaar te maken? Van alles, zo blijkt.

zwart gat
Serie: Zwarte gaten
Heelal

Extreme zwarte gaten

DoorJildou Hollander
Deel 16
12 min

Extreme zwarte gaten zijn heel bijzondere zwarte gaten. Lang werd geloofd dat ze niet echt konden bestaan, maar recentelijk is reden ontstaan om daaraan te twijfelen.